Thư Ulyanova gửi Ban chấp hành Trung ương, ngày 26 tháng Bảy 1926

 Thư Ulyanova gửi Ban chấp hành Trung ương, 

ngày 26 tháng Bảy 1926

Nhóm thiểu số đối lập trong Ủy ban Trung ương thời gian gần đây đã tiến hành một cuộc tấn công có hệ thống vào đồng chí Stalin, thậm chí còn khẳng định như thể đã có sự rạn nứt giữa Lenin và Stalin trong những tháng cuối đời của Người. Với mục đích xác định lại sự thật, tôi coi đó là nghĩa vụ khi phải thông báo cho các đồng chí một cách ngắn gọn về mối quan hệ giữa Lenin và Stalin trong thời kỳ Người đang bệnh nặng (Ở đây tạm bỏ qua thời gian trước khi Lenin bệnh, mối quan hệ giữa Lenin và Stalin, không ít đồng chí cũng biết như tôi) khi đó tôi liên tục túc trực bên cạnh Người và thực hiện các công việc được giao.

Vladimir Ilyich đánh giá cao Stalin. Chẳng hạn, vào mùa xuân năm 1922 khi bệnh trở nặng lần đầu tiên, và cũng như lần thứ hai vào tháng 12 năm 1922, Người đã mời Stalin đến và nói về những nhiệm vụ loại bí mật nhất. Loại nhiệm vụ mà người ta có thể bày tỏ với một người mà người ta hoàn toàn tin tưởng, người mà các bạn đã biết đến như một nhà cách mạng tận tụy và như một người đồng chí thân thiết nhất. Hơn nữa, Ilyich khẳng định, rằng Người chỉ muốn nói chuyện với Stalin chứ không ai khác. Nói chung, trong suốt thời gian dưỡng bệnh, cho đến khi có thể tham gia các phiên họp công khai, Người đã cố gắng gặp đồng chí Stalin tối đa. Và trong giai đoạn bệnh nặng nhất, ông không muốn gặp một thành viên nào của Bộ Chính trị, ngoại trừ Stalin.

Có một vấn đề xảy ra giữa Lenin và Stalin mà đồng chí Zinoviev đã đề cập đến trong bài phát biểu của mình, diễn ra không lâu trước khi Lenin bị cấm khẩu (mất khả năng nói chuyện) - hồi tháng 3 năm 1923 - nhưng nó hoàn toàn mang tính chất cá nhân chứ không phải chính trị. Đồng chí Zinoviev hoàn toàn biết rõ điều này cho nên tôi không nói lại [về bài phát biểu]. Sự việc xảy ra xuất phát từ theo yêu cầu của bác sĩ [đối với bệnh tình của Lenin] và Ban chấp hành Trung ương đã ủy quyền giao cho Stalin việc phụ trách ngăn cản các tin tức chính trị được đưa đến chỗ Lenin trong giai đoạn Người đang trở nặng. Điều này phải được thực hiện để Người không phải cảm thấy khó chịu và để cho tình trạng bệnh không trở nặng thêm, Stalin, thậm chí còn nạt nộ cả người thân vì những lỡ lời [trong khi thăm Lenin]. Khi Ilyich tình cờ biết được về chế độ bảo vệ như thế, đến lượt Stalin bị Người trách móc. Stalin đã xin lỗi và sau đó mọi việc được giải quyết. Điều cần biết là - trong lúc đó, như tôi đã từng nói, nếu Lenin không bị ốm nặng thì có lẽ Người đã phản ứng theo một cách khác. Có những tài liệu liên quan đến vấn đề này và theo yêu cầu của Ủy ban Trung ương, tôi có thể trình bày.

Bằng cách này, tôi khẳng định rằng tất cả những lời bàn tán của phe đối lập về mối quan hệ giữa Lenin và Stalin là không đúng. Mối quan hệ này gần gũi và thân thiết, vốn dĩ đã là như vậy.

26.VII.1926

M. Ulyanova

Izvestia Ts.K. KPSS’, 1989, No. 12, p. 196