Thư gửi I.V. Stalin, 24 tháng Mười hai 1949
Kính gửi Đồng chí I.V. Stalin
Báo cáo đồng chí về một số vấn đề chính sách và thực tiễn của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc.
1. Một số dữ liệu về tình hình kinh tế đất nước
Đồng chí đã khuyên các đồng chí Trung Quốc "đặc biệt chú ý đến việc khôi phục và phát triển công nghiệp quốc gia, bao gồm cả ngành công nghiệp nằm trong tay tư sản dân tộc."
Cần lưu ý rằng về mặt này, chưa đạt được kết quả đáng kể nào, ngoại trừ Mãn Châu, và đất nước đang trải qua những khó khăn kinh tế lớn.
Khối lượng sản xuất trong các ngành công nghiệp chính vẫn thua xa mức đã đạt được trong những năm sản xuất cao điểm. Ví dụ, sản lượng than năm 1949 sẽ chỉ đạt 33,5 triệu tấn so với 58,7 triệu tấn vào năm sản xuất tối đa (1942), tức là 57%.
Tại các nhà máy luyện kim ở Mãn Châu, vốn là cơ sở luyện kim chính của Trung Quốc, sản lượng gang sẽ không vượt quá 150-170 nghìn tấn, hay không quá 7% công suất nhà máy ở mức sản xuất tối đa (1942), và sản lượng thép tương ứng là 120-150 nghìn tấn, hay không quá 11% công suất máy luyện thép.
Sản lượng điện tại các trạm điện của Mãn Châu, với tỷ lệ so với tổng công suất xác định của Trung Quốc là hơn 50%, vào năm 1949 sẽ không vượt quá 1400 triệu kilowatt/giờ, hay 31% sản lượng điện tối đa năm 1944.
Tình hình ở các ngành công nghiệp khác cũng không khá hơn.
Các bộ công nghiệp mới thành lập vẫn chưa nắm được quyền quản lý các doanh nghiệp nhà nước, không nắm rõ công suất nhà máy, đặc tính và khối lượng sản phẩm sản xuất, chưa xác định được [vị trí của] thiết bị chưa sử dụng, nằm ở các cảng và kho bãi với số lượng vài nghìn máy móc (các thành phố Thượng Hải, Quảng Châu, Hán Khẩu, v.v.), và chưa thực hiện bất kỳ biện pháp nào để thiết lập sự kiểm soát của nhà nước đối với hoạt động của các doanh nghiệp tư bản tư nhân.
Trong nông nghiệp năm 1949, 40% sản lượng bị mất do hạn hán và lũ lụt, điều này tạo ra những khó khăn lớn về lương thực trong việc cung cấp thực phẩm cho dân cư, đặc biệt là ở các thành phố, và giảm mạnh khả năng xuất khẩu.
Tình hình tốt hơn với vận tải đường sắt, nơi vào năm 1949, khoảng 2.650 km đường ray và 1.355 cầu với chiều dài 13.550 mét đã được khôi phục, cho phép đảm bảo việc di chuyển của các chuyến tàu trên các tuyến đường ở miền bắc, miền trung và miền nam Trung Quốc, với tổng chiều dài 9.700 km, khôi phục việc di chuyển trên các tuyến đường tiến quân quan trọng nhất của Quân Giải phóng Nhân dân, cũng như kết nối các khu vực phía bắc Trung Quốc với miền trung và miền nam Trung Quốc.
Thương mại bán buôn và bán lẻ, trừ Mãn Châu, gần như hoàn toàn nằm trong tay tư thương, điều này tước đi khả năng của nhà nước trong việc tạo ra bất kỳ ảnh hưởng nào đến tình hình thị trường và giá cả thị trường, dẫn đến những khó khăn nghiêm trọng trong việc cung cấp một số mặt hàng cho dân cư, đặc biệt là ngũ cốc, và tạo điều kiện thuận lợi cho đầu cơ.
Tỷ lệ thương mại nhà nước và hợp tác xã trong tổng doanh thu chỉ được ước tính là 5-8%.
Chưa có biện pháp nghiêm túc nào được thực hiện để mở rộng và nhà nước tiếp quản thương mại bán buôn, cũng như để mở rộng thương mại nhà nước và hợp tác xã trong doanh thu bán lẻ.
Trong lĩnh vực ngoại thương, nhà nước chỉ thiết lập kiểm soát đối với nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa.
Tài chính nhà nước và lưu thông tiền tệ đang ở trong tình trạng hoàn toàn không thỏa đáng.
Hiện tại, vẫn chưa có hệ thống tài chính, tín dụng và tiền tệ toàn quốc. Không có ngân sách nhà nước thống nhất của Trung Quốc, và không có ngân sách thống nhất cho các khu vực kinh tế riêng biệt. Chỉ có ngân sách riêng biệt của mỗi cơ quan quyền lực nhà nước địa phương. Các ngân sách nói trên có thâm hụt lớn, được bù đắp bằng cách phát hành tiền giấy.
Ví dụ, trong 9 tháng năm 1949, thâm hụt ngân sách lên tới: 11% ở Mãn Châu, 35,1% ở miền bắc Trung Quốc so với tổng thu nhập.
Thâm hụt ngân sách năm 1949 được xác định là, đối với miền trung Trung Quốc — 29,2%, và đối với miền tây bắc Trung Quốc — 43,2%.
Hiện tại, Trung Quốc chưa có tiền tệ thống nhất. 10 loại tiền khác nhau đang lưu hành trên lãnh thổ giải phóng (nhân dân tệ của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, nhân dân tệ của Ngân hàng Đông Bắc, tiền do các ngân hàng cũ của một số vùng giải phóng phát hành, nhân dân tệ của Ngân hàng Nội Mông và Quảng Đông, đô la Tân Cương, tiền của Quốc Dân Đảng, việc trao đổi vẫn chưa kết thúc).
Không có biện pháp nào được thực hiện để điều tiết lưu thông tiền tệ. Việc phát hành tiền quy mô lớn vẫn tiếp tục. Tính đến ngày 1 tháng 11 năm 1949, có 1401 tỷ nhân dân tệ của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc và 9972 tỷ nhân dân tệ của Ngân hàng Đông Bắc đang lưu hành, trong khi chỉ riêng tháng 10 năm 1949, 664 tỷ nhân dân tệ của Ngân hàng Nhân dân và 1120 tỷ nhân dân tệ của Ngân hàng Đông Bắc đã được đưa vào lưu thông. Cũng có sự phát hành tiền quy mô đáng kể vào tháng 11 năm 1949.
Việc tăng lưu thông tiền tệ, được phát hành để bù đắp thâm hụt ngân sách, dẫn đến sự tăng giá hàng hóa một cách có hệ thống, sự sụt giảm sức mua của tiền, và sự mất giá của tỷ giá hối đoái so với các ngoại tệ.
Giá một cân kê đuôi chồn tăng từ ngày 1 tháng 4 năm 1949 đến ngày 1 tháng 11 năm 1949: 15,3 lần ở Bắc Kinh, 14 lần ở Thiên Tân, và giá gạo, tương ứng, 13,8 lần và 11,5 lần. Sự tăng giá lớn đã diễn ra đối với tất cả các loại thực phẩm và hàng công nghiệp khác ở các thành phố nói trên và các thành phố khác của Trung Quốc.
Vào tháng 11, so với cuối tháng 10 năm 1949, giá lại tăng 3-4 lần đối với thực phẩm và 2-3 lần đối với hàng công nghiệp.
Tỷ giá chính thức của nhân dân tệ Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc so với đô la Mỹ vào ngày 25 tháng 11 năm 1949 giảm 16 lần ở Bắc Kinh và Thiên Tân so với ngày 18 tháng 4 năm 1949, ngày tỷ giá được thiết lập lần đầu tiên.
Chính phủ Nhân dân Trung ương đã thông qua ngân sách với thâm hụt lớn cho năm 1950, tương đương 5623,8 tấn kê đuôi chồn, hay 18,9% tổng chi tiêu. Một phần của thâm hụt này với số tiền 2150 nghìn tấn ngũ cốc được cho là sẽ được bù đắp bằng việc phát hành nợ nội địa, và phần còn lại bằng việc phát hành thêm tiền.
Sự chú ý được tập trung vào tỷ lệ quá lớn của các khoản phân bổ cho chi tiêu quân sự — 38,8%, và cho chi tiêu hành chính-quản lý — 21,4% từ tổng chi tiêu ngân sách. Điều đặc trưng là Chính phủ Nhân dân Trung ương không có ý định giảm lực lượng quân sự vào năm 1950, và bộ máy nhà nước, vốn đã rất phình to vào thời điểm hiện tại, được cho là sẽ tăng thêm 1,5 triệu người, điều này được biện minh bằng mục tiêu không cho phép tăng số người thất nghiệp.
Do đó, các dữ liệu được cung cấp cho thấy rằng vào năm 1950, Chính phủ Trung ương vẫn sẽ chưa tạo ra các điều kiện tiên quyết kinh tế cần thiết để bình thường hóa nghiêm túc lưu thông tiền tệ.
Về hoạt động của các ngân hàng, chưa có biện pháp nghiêm túc nào được thực hiện để hạn chế hoạt động của các ngân hàng tư nhân, bao gồm cả ngân hàng nước ngoài.
2. Về giai cấp công nhân
Đồng chí đã khuyên vào tháng 1 năm 1949 rằng "cần lôi kéo đa số giai cấp công nhân về phía Đảng Cộng sản Trung Quốc," và đặc biệt lưu ý đến sự cần thiết của việc "tăng cường công tác chính trị trong giai cấp công nhân Trung Quốc và tạo ra các điều kiện vật chất và các điều kiện khác, mà theo đó giai cấp công nhân sẽ cảm thấy mình là giai cấp thống trị và nắm quyền lực."
Kể từ đó, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc chưa thực hiện bất kỳ biện pháp căn bản nào theo hướng này.
Tình hình của công nhân chỉ được cải thiện phần nào tại một số doanh nghiệp nhà nước, vận tải đường sắt, mỏ và nhà máy luyện kim, nằm trên lãnh thổ Mãn Châu.
Ở các khu vực khác, giai cấp công nhân, sau khi giành được tự do chính trị do sự thất bại của chế độ Tưởng Giới Thạch, không cảm thấy sự cải thiện về hoàn cảnh vật chất của mình và như trước đây vẫn ở trong điều kiện tồn tại nửa đói. Chỉ cần nói rằng trong các quy định pháp luật về lao động được công bố vào đầu tháng 12 năm 1949, thời gian làm việc được quy định là 12 giờ. Các quy định pháp luật tương tự chỉ ra rằng “…Ở các khu vực mới giải phóng, các nhà kinh doanh phải duy trì mức lương cũ, đã tồn tại ba tháng trước khi giải phóng một thành phố, công nhân không thể yêu cầu tăng lương tại các doanh nghiệp lợi nhuận thấp.” Do đó, tiền lương của công nhân cũng vẫn không thay đổi và như trước đây vẫn mang tính chất nửa thuộc địa. Ví dụ, mức lương thấp nhất, thực sự là mức lương ăn mày, tồn tại trong ngành công nghiệp khai thác mỏ và luyện kim, và cao nhất — cho các viên chức bưu điện và công nhân dệt may.
Chưa có luật nào được thông qua về bảo vệ lao động của công nhân và về an sinh xã hội. Về "Quy tắc điều chỉnh quan hệ giữa lao động và tư bản" được Tổng Liên đoàn Lao động Trung Quốc thông qua vào tháng 1 năm 1949, chúng không những không phát triển các nguyên tắc chính, được thiết lập bởi chương trình chung của Hội nghị Hiệp thương Chính trị mà về bản chất còn phá hủy chúng.
Các biện pháp cần thiết không được thực hiện để thu hút công nhân học tập tại các trường trung học và đại học và để chuẩn bị cán bộ kỹ sư và kỹ thuật từ công nhân. Các tầng lớp lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc như trước đây đánh giá thấp vai trò của giai cấp công nhân trong sự chuyển đổi cách mạng của đất nước.
3. Về nông dân và cải cách ruộng đất
Năm 1926, đồng chí đã nói rằng “…Trong Quốc Dân Đảng và thậm chí trong số các đảng viên Cộng sản Trung Quốc có những người không cho rằng có thể mở ra cách mạng ở nông thôn, sợ rằng việc lôi kéo nông dân vào cách mạng sẽ làm suy yếu mặt trận thống nhất chống đế quốc. Đây là sự lầm tưởng sâu sắc nhất, các đồng chí. Nông dân càng sớm và căn bản được lôi kéo vào cách mạng thì mặt trận chống đế quốc sẽ càng mạnh mẽ và hùng hậu.”
Dựa vào nông dân trong nhiều năm làm lực lượng chính, qua đó Quân Giải phóng Nhân dân được thành lập, và là nguồn cung cấp vật chất cho quân đội, Đảng Cộng sản Trung Quốc đồng thời thể hiện sự thiếu quyết đoán và lo ngại trong việc tiến hành các hoạt động cách mạng ở nông thôn.
Đến thời điểm hiện tại, cải cách ruộng đất chỉ được thực hiện trên lãnh thổ Mãn Châu và một số khu vực đã được giải phóng lâu dài ở miền Bắc Trung Quốc với dân số hơn 100 triệu người.
Ở các vùng lãnh thổ khác, không những cải cách nông nghiệp chưa được thực hiện mà ngay cả mức thuế thuê đất cao, vẫn do địa chủ thu từ nông dân, cũng chưa được cắt giảm.
Các cơ quan lãnh đạo dự định bắt đầu tiến hành cải cách ruộng đất về mặt tổ chức trong 2-3 năm.
Liên quan đến điều này, nông dân ở địa phương thường bắt đầu tái phân chia đất đai bất chấp chính quyền trung ương, không chờ đợi sự cho phép. Điều này làm giảm uy tín của Đảng Cộng sản Trung Quốc và chính phủ trong nông dân.
Một "lý thuyết" sai lầm đã trở nên phổ biến trong một bộ phận đảng viên cộng sản và trong các tầng lớp lãnh đạo của đảng rằng các phú nông mới, xuất hiện sau khi tiến hành cải cách ruộng đất ở các khu vực đã được giải phóng trước đó, là một lực lượng cách mạng, ủng hộ đảng cộng sản và chính phủ mới.
4. Về Đảng
Đồng chí đã khuyên “…bằng cách tăng cường công tác chính trị quần chúng ở các thành phố để mở rộng hàng ngũ đảng cộng sản bằng cách thu hút giai cấp công nhân, để tạo ra các tổ chức đảng vững mạnh tại các nhà máy và đường sắt.”
Tuy nhiên, sự phát triển của Đảng trong giai cấp công nhân cho đến nay vẫn không đáng kể. Không có công tác tích cực nào được tiến hành để thu hút công nhân vào hàng ngũ của Đảng. Các tổ chức Đảng ở một mức độ đáng kể bị ô nhiễm bởi các phần tử địa chủ-phú nông và tư sản; việc tuyển mộ đảng viên ở một số khu vực được tiến hành một cách bừa bãi.
Theo dữ liệu của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, 80% tổng số đảng viên là nông dân. Ở miền Đông Trung Quốc, chỉ có 414 trong số 34.835 chi bộ Đảng là chi bộ tại nhà máy-xí nghiệp. Ở miền Bắc Trung Quốc, chỉ 4,1% đảng viên là công nhân, và 85% là nông dân. Chỉ riêng tổ chức Đảng tỉnh Sơn Đông đã có hơn 10.000 địa chủ, phú nông và thương nhân.
Về thâm niên đảng, hơn một nửa số đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc là những đảng viên trẻ, gia nhập hàng ngũ sau khi Nhật Bản thất bại và đầu hàng. Ở miền Bắc Trung Quốc, 54% tổng số đảng viên gia nhập sau năm 1946.
Trình độ học vấn chung của đa số đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc cực kỳ thấp. Ở miền Bắc Trung Quốc, 60,9% tổng số đảng viên hoàn toàn mù chữ, 13,6% kém, và chỉ 19,7% tốt nghiệp tiểu học.
Trong hàng ngũ của Đảng, bao gồm các thành viên Ban Chấp hành Trung ương, có những người trước đây có xu hướng thân Mỹ và chống Liên Xô, mà lãnh đạo Ban Chấp hành Trung ương hiện đang ủng hộ. Ví dụ, Bành Chân, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bí thư Thành ủy Bắc Kinh và Phó Chủ tịch Ủy ban Chính trị-Pháp luật của chính phủ; Lâm Phong, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Phó Chủ tịch Chính phủ Mãn Châu và là thành viên Chính phủ Nhân dân Trung ương; Lý Phú Xuân, Phó Chủ tịch Chính phủ Mãn Châu; Lý Lập Tam, Bộ trưởng Lao động và thành viên Chính phủ Nhân dân Trung ương; Bạc Nhất Ba, Bộ trưởng Tài chính, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc và Phó Chủ tịch Ủy ban Tài chính-Kinh tế thuộc chính phủ và những người khác. Đồng thời, Chủ tịch Chính phủ Mãn Châu, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Cao Cương, dưới sự lãnh đạo của ông đã đạt được những thành công không thể phủ nhận trong phát triển kinh tế và văn hóa Mãn Châu, lại chịu những lời chỉ trích vô cớ, và một môi trường không lành mạnh đã được tạo ra xung quanh ông. Lời chỉ trích này được chỉ đạo và tổ chức bởi Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Lưu Thiếu Kỳ.
Cần chú ý, ví dụ, rằng Bạc Nhất Ba, với tư cách là Bộ trưởng Tài chính, tự ý (Chu Ân Lai đã nói với tôi về điều này với sự phẫn nộ), mà không có sự hiểu biết và cho phép của Ban Chấp hành Trung ương, đã cho phép phát hành 664 tỷ tiền giấy (nhân dân tệ) vào tháng 10 năm 1949, điều này dẫn đến sự sụt giảm mạnh tỷ giá nhân dân tệ, giá cả các loại hàng hóa tăng 3-4 lần, giảm tiền lương thực tế và gây ra sự bất mãn gay gắt của công nhân, nông dân và cán bộ.
Ngoài ra, Bạc Nhất Ba hai lần phê chuẩn việc tăng cước phí đường sắt đối với hàng hóa (mỗi lần 200%), điều này dẫn đến tình trạng 12 loại hàng hóa, trong số 20 loại được vận chuyển bằng đường sắt, bao gồm các mặt hàng thực phẩm cơ bản và hàng tiêu dùng, trở nên không có lợi nhuận để vận chuyển; vận tải trở nên kém sử dụng, vấn đề lương thực xuất hiện ở các thành phố, giá cả lại tăng.
Bộ trưởng Lao động Lý Lập Tam, được biết đến trong quá khứ với các hoạt động Trotskyist của mình, đã đề xuất vào tháng 6 năm 1949 việc thành lập liên đoàn các nhà kinh doanh để bảo vệ lợi ích của họ một cách có tổ chức liên quan đến các yêu cầu lớn của công nhân về việc cải thiện điều kiện lao động.
Vào tháng 11 năm 1949, trong thời gian diễn ra hội nghị các công đoàn các nước châu Á, trước sự hiện diện của Lưu Thiếu Kỳ, bí thư VTsSPS (Liên hiệp Công đoàn Trung ương Liên Xô) Solov'ev, và chính tôi [người báo cáo], Lý Lập Tam đã phát biểu chống lại việc thành lập một văn phòng liên lạc của các tổ chức công đoàn chuyên nghiệp châu Á.
Với tư cách là Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Trung Quốc, Lý Lập Tam là một trong những người khởi xướng việc thông qua và công bố trên báo chí "các quy tắc, điều chỉnh quan hệ giữa lao động và tư bản," đi ngược lại chương trình chung của cuộc họp hiệp thương chính trị và làm xấu đi điều kiện của công nhân tại các doanh nghiệp tư nhân.
5. Về Báo chí
Từ tháng 9 năm 1949, đã có sự sụt giảm mạnh trong việc công bố trên báo chí các tài liệu, làm sáng tỏ đời sống đảng, công tác của các tổ chức đảng để thu hút công nhân vào đảng, cuộc đấu tranh của đảng để củng cố nền chuyên chính dân chủ nhân dân và thực hiện các cải cách cách mạng.
Điều này được thực hiện để xoa dịu các phần tử tư sản tư bản trong nước và nước ngoài.
6. Về Bộ máy Nhà nước
Đồng chí đã khuyên vào tháng 6 năm 1949 “không trì hoãn thêm nữa việc thành lập Chính phủ Trung ương… Trung Quốc không có chính phủ. Và điều này nguy hiểm từ quan điểm chính trị nội bộ, và cũng nguy hiểm từ quan điểm tình hình quốc tế.”
Vào tháng 9 năm 1949, Chính phủ Nhân dân Trung ương được thành lập tại cuộc họp hiệp thương chính trị, bao gồm một liên minh các đảng và nhóm dân chủ khác nhau.
Vào tháng 10 năm 1949, các cơ quan chính phủ trung ương được thành lập gồm 37 bộ và các cơ quan trung ương khác. Trong số này, 22 bộ do cộng sản đứng đầu, và 15 bộ do đại diện của các đảng khác và các nhà dân chủ tư sản không đảng phái đứng đầu, bao gồm cả các phần tử phản động như các tướng lĩnh Quốc Dân Đảng cũ là Phó Tác Nghĩa và Trần Kiên.
Các đảng viên Cộng sản đứng đầu các bộ và cơ quan trung ương lãnh đạo chính: Hội đồng Hành chính Quốc gia, Ủy ban Quân sự-Cách mạng Nhân dân, Ủy ban Tài chính-Kinh tế, Ủy ban Chính trị-Pháp luật; các bộ – Ngoại giao, An ninh Quốc gia, Nội vụ, Tài chính, Thương mại, Công nghiệp Nặng, Công nghiệp Nhiên liệu, Công nghiệp Dệt may, Công nghiệp Thực phẩm, Đường sắt, Lao động; Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Tổng cục Thông tin, Tổng cục Báo chí, Ngân hàng Nhân dân, Tổng cục Hải quan, Ủy ban Dân tộc và Ủy ban Soạn thảo Pháp luật.
Đại diện của Ủy ban Cách mạng Quốc Dân Đảng đứng đầu: Bộ Bưu chính Viễn thông, Bộ Y tế, Ủy ban Kiều dân Trung Quốc ở nước ngoài.
Đại diện của Liên minh Dân chủ đứng đầu: Bộ Giao thông, Bộ Tư pháp, Tòa án Nhân dân Tối cao, Tổng cục Xuất bản. Ủy ban Kiểm tra Nhân dân do một đại diện của Hiệp hội Tam Dân Chủ nghĩa đứng đầu, Bộ Giáo dục – do một đại diện của Hội Vận động Dân chủ, Bộ Công nghiệp Nhẹ – do một đại diện của Hội Kiến quốc Dân chủ. Năm bộ còn lại – Nông nghiệp, Lâm nghiệp, Văn hóa, Thủy lợi và Ủy ban Giáo dục và Văn hóa – do các chính trị gia tiến bộ không đảng phái đứng đầu.
Trong số các thứ trưởng và người đứng đầu các cơ quan chính phủ trung ương có 57 đảng viên cộng sản và 35 đại diện của các đảng khác và những người không đảng phái.
Việc lấp đầy các vị trí trống trong bộ máy chính phủ đang diễn ra cực kỳ chậm chạp. Trong đa số các bộ và cơ quan trung ương, bộ máy chưa được lấp đầy hơn một nửa, và ở một số bộ, ví dụ như công nghiệp nhẹ, công nghiệp dệt may, lâm nghiệp, [và] lao động, hoàn toàn không có quan chức nào ngoài các bộ trưởng và thứ trưởng.
Việc thành lập các cơ quan quyền lực nhà nước ở các địa phương hầu như chưa được bắt tay vào. Hoạt động của chúng vẫn được tiếp tục bởi các cơ quan quân sự-hành chính tiền tuyến, hoặc quản lý được thực hiện bởi bộ máy của chính quyền cũ, trong phần lớn các trường hợp bao gồm các thành viên Quốc Dân Đảng.
Do đó, bộ máy quyền lực hành pháp vẫn chưa được thành lập, dẫn đến việc chính phủ trung ương không thực hiện được quản lý tập trung toàn bộ đất nước, và nhiều quyết định của nó vẫn chỉ là những tuyên bố.
7. Về Quân đội
Đồng chí đã khuyên không nên giảm quy mô quân đội vào thời điểm hiện tại. Lời khuyên này của đồng chí đã được Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc thực hiện. Quân Giải phóng Nhân dân hiện tại đã tăng đáng kể và có khoảng 6 triệu binh sĩ và sĩ quan.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng một phần đáng kể binh sĩ và sĩ quan của Quân Giải phóng Nhân dân là cựu Quốc Dân Đảng, những người hoặc bị bắt hoặc tự nguyện, theo toàn bộ các đơn vị, đứng về phía Quân Giải phóng Nhân dân.
Số lượng Quốc Dân Đảng, ví dụ, trong một số đơn vị quân sự của các tướng Trần Nghị và Lưu Bá Thừa đạt tới 70-80%, đồng thời cựu Quốc Dân Đảng không được phân tán trong các đơn vị cán bộ tinh nhuệ của Quân Giải phóng Nhân dân, mà được giữ nguyên trong hàng ngũ của họ gần như nguyên vẹn như khi họ bị bắt. Một số lượng nhỏ các cán bộ chính trị-chỉ huy từ các đơn vị cán bộ của Quân Giải phóng Nhân dân đã được bổ nhiệm vào các đơn vị cựu Quốc Dân Đảng này. Tình hình như vậy tiềm ẩn một mối nguy hiểm nghiêm trọng từ quan điểm ổn định và cam kết của lực lượng quân sự đối với sự nghiệp cách mạng.
8. Về Giới Trí thức
Đồng chí đã khuyên các đảng viên cộng sản Trung Quốc “tạo ra tầng lớp trí thức của riêng mình, để hoàn toàn kiểm soát đất nước. Dạy trong các trường học, giáo dục theo tinh thần cộng sản công nhân, nông dân và tầng lớp trí thức có xu hướng dân chủ.”
Giới trí thức Trung Quốc nhìn chung tích cực đối với chính sách của Đảng Cộng sản. Tuy nhiên, sau khi Cộng hòa Nhân dân được tuyên bố, nhiều trí thức đã chọn vị trí chờ đợi và quan sát, theo dõi những bước đi đầu tiên của chính phủ mới. Một phần vị trí này được giải thích bởi thực tế là một bộ phận trí thức vẫn chưa tìm được cách sử dụng kiến thức của họ, và các điều kiện vật chất cơ bản chưa được tạo ra cho những người đang làm việc. Tiền lương của các chuyên gia có trình độ cao bằng tiền lương của công nhân trình độ thấp, hoặc thậm chí ít hơn. Có những trường hợp, do bất an về vật chất, các giáo sư và phó giáo sư đại học phải làm công việc bốc vác và phu xe vào ban đêm, tham gia buôn bán nhỏ và các hoạt động thương mại. Một số trí thức có ấn tượng sai lầm rằng họ sẽ không tìm thấy cách sử dụng bản thân và cuối cùng bị loại khỏi các hoạt động sáng tạo dưới chế độ mới. Việc thu hút giới trí thức quốc gia vào công việc sáng tạo tích cực diễn ra chậm chạp tạo cơ sở nhất định cho những giả định như vậy và tạo ra mảnh đất màu mỡ cho việc gia tăng các hoạt động của các phần tử phản động và các điệp viên của chủ nghĩa đế quốc Anh-Mỹ thù địch với chế độ mới.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc vẫn chưa có chính sách nghiêm túc để chuẩn bị đội ngũ trí thức của riêng mình từ công nhân. Công nhân không được thu hút vào trường đại học cộng sản, hiện đang được tổ chức ở Bắc Kinh vì lãnh đạo cho rằng họ chưa đủ trưởng thành, mù chữ, lạc hậu về chính trị và bị cho là không phải là những người tham gia tích cực vào cách mạng.
9. Về Thái độ đối với Tư sản Dân tộc
Đồng chí đã khuyên các đảng viên cộng sản Trung Quốc “không nên đẩy lùi tư sản dân tộc mà hãy thu hút họ hợp tác như một lực lượng, có khả năng hỗ trợ cuộc đấu tranh với các đế quốc. Khuyên khuyến khích hoạt động thương mại của tư sản dân tộc cả trong và ngoài Trung Quốc.”
Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc thực hiện rộng rãi lời khuyên này của đồng chí trong hoạt động của mình. Tuy nhiên, một phần đáng kể tư sản dân tộc quan sát thận trọng các hoạt động của chính phủ mới và bày tỏ nghi ngờ rằng quyền của họ, được tuyên bố bởi cuộc họp hiệp thương chính trị, sẽ không bị xâm phạm, thể hiện sự thận trọng trong việc sử dụng vốn của họ trong công nghiệp và thương mại, lo sợ bị quốc hữu hóa. Điều này thể hiện ở việc cắt giảm sản xuất một phần, ngừng hoạt động thương mại, giấu giếm hàng hóa-giá trị vật chất. Mặt khác, việc thiếu bất kỳ biện pháp hạn chế nào ngay cả đối với tư sản dân tộc lớn tạo điều kiện cho việc tăng cường hoạt động phản động của họ. Ngay cả mức thuế doanh thu không quá cao, được thiết lập cho năm 1949, cũng chưa được thu trong 10 tháng ở tất cả các khu vực mới giải phóng, bao gồm cả Bắc Kinh. Độc quyền nhà nước đối với muối, thuốc lá và các sản phẩm rượu trên toàn bộ lãnh thổ đất nước chưa được đưa ra. Không có cuộc đấu tranh kiên quyết nào với các phần tử phản động và đầu cơ đang được tiến hành.
10. Về Thái độ đối với Tư bản Nước ngoài
Đồng chí đã khuyên rằng “không được từ chối giao thương với các nước tư bản với điều kiện, mà sẽ không đặt ra những trách nhiệm kinh tế và tài chính có thể được sử dụng để hạn chế chủ quyền quốc gia và để bóp nghẹt ngành công nghiệp quốc gia Trung Quốc.”
Cần báo cáo rằng các giới công thương Trung Quốc sẵn sàng tiến hành thương mại với bất kỳ thương gia nước ngoài nào, miễn là điều đó mang lại lợi nhuận cho họ. Hiện tại, chính phủ Trung Quốc chưa đưa ra bất kỳ hạn chế nào đối với thương mại quốc tế, cũng như đối với thương mại của người nước ngoài trong nước. Hơn nữa, có một chính sách ve vãn đối với các doanh nghiệp tư bản và công ty thương mại nước ngoài. Không có loại chế độ thuế hoặc bất kỳ biện pháp hạn chế nào khác đang được thực hiện. Các doanh nghiệp nước ngoài về mọi mặt được đặt trong cùng điều kiện với các doanh nghiệp thương mại và công nghiệp quốc gia. Người nước ngoài hành xử khác nhau ở Trung Quốc.
Tại Thượng Hải, các công ty Mỹ, những công ty đang nắm giữ các doanh nghiệp năng lượng, ngay sau khi chuyển giao quyền lực cho chính phủ nhân dân đã tăng gấp đôi giá điện cung cấp cho các doanh nghiệp quốc gia Trung Quốc, trong khi vẫn giữ nguyên giá cho các doanh nghiệp công nghiệp và thương mại của tư bản nước ngoài.
11. Về Đấu tranh Giai cấp
Một mối nguy hiểm nghiêm trọng đối với sự nghiệp cách mạng và Đảng Cộng sản Trung Quốc nằm ở những quan điểm, gần đây đã phổ biến trong các đảng viên, rằng với chiến thắng hoàn toàn trên các mặt trận, đấu tranh giai cấp sẽ không chấm dứt vì chính phủ mới sẽ thu hút tất cả các thành phần dân cư của đất nước, bao gồm cả tư sản dân tộc, vào hợp tác kinh tế.
Lưu Thiếu Kỳ, đặc biệt, chia sẻ quan điểm như vậy. Trên thực tế, nhiều sự kiện cho thấy sự sắc bén đột ngột của đấu tranh giai cấp ở mọi lĩnh vực.
Đấu tranh giai cấp hiện đang diễn ra với lực lượng đặc biệt mạnh mẽ trên mặt trận kinh tế. Lợi dụng việc chính phủ thiếu các phương tiện hiệu quả để ảnh hưởng đến quan hệ thị trường, các phần tử thù địch giai cấp đã thổi phồng giá hàng hóa, tạo ra sự thiếu hụt hàng hóa nhân tạo, mua gom và giấu ngũ cốc, qua đó gây ra sự bất mãn trong dân chúng và làm suy yếu uy tín của chính phủ mới.
Không có gì khác ngoài phá hoại kinh tế là việc phát hành 664 tỷ nhân dân tệ tiền giấy vào tháng 10 năm 1949, điều này dẫn đến sự xáo trộn lưu thông tiền tệ, giá cả hàng hóa tăng mạnh và làm xấu đi điều kiện vật chất của công nhân trước hết; người ta phải coi việc tăng cước phí đường sắt lên gấp bốn lần trong một thời gian ngắn là những cuộc tấn công của kẻ thù tương tự, nhằm mục đích phá vỡ tổ chức vận tải đường sắt và lưu thông hàng hóa bình thường.
Vào tháng 9, đúng vào thời điểm diễn ra cuộc họp hiệp thương chính trị, một tuabin mạnh mẽ tại nhà máy điện quốc gia ở Bắc Kinh đã bị ngừng hoạt động. Vào ngày Liên Xô công nhận Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, một tuabin công suất 70.000 kilowatt đã bị ngừng hoạt động tại nhà máy điện Cát Lâm lớn nhất cả nước. Vào ngày 1 tháng 5 năm 1949, trạm xe điện của thành phố Bắc Kinh bị đốt cháy. Trong khi đó, ở Thiên Tân có một vụ nổ kho đạn. Mong muốn của một số đồng chí Trung Quốc muốn coi những sự kiện này chỉ là ngẫu nhiên chỉ có thể được giải thích bằng sự mù quáng chính trị.
Có thông tin về việc các phần tử phản động thực hiện các hành vi khủng bố. Vào tháng 10, các nhóm khủng bố được chuẩn bị đặc biệt với vũ khí và chất độc để giết hại các cán bộ đảng và chính phủ đã được cử từ Đài Loan đến miền Trung Trung Quốc; hai nhân viên an ninh công cộng đã bị giết ở Bắc Kinh; có thông tin về một loạt các vụ sát hại các cán bộ quân sự-chính trị của Quân Giải phóng Nhân dân, việc đầu độc một trung đội binh sĩ thông qua thức ăn.
Cuối cùng, ngay trong thời gian gần đây nhất, khi Mao Trạch Đông đang trên đường tới Moscow, một số người đã bị bắt tại ga Thiên Tân, trong túi của họ phát hiện bom và các chất nổ khác.
12. Về Chính sách Đối ngoại
Đồng chí đã khuyên rằng chính phủ mới không nên từ chối thiết lập quan hệ ngoại giao với các quốc gia tư bản, bao gồm cả Mỹ, nếu các quốc gia này chính thức từ bỏ sự hỗ trợ quân sự, kinh tế và chính trị cho Tưởng Giới Thạch và chế độ Quốc Dân Đảng nói chung.
Mặc dù Anh và Mỹ đã tích cực hỗ trợ và [tiếp tục] hỗ trợ Tưởng Giới Thạch, lãnh đạo Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc cho đến tháng 11 năm 1949 vẫn mắc phải ảo tưởng về việc các nước này sẽ nhanh chóng công nhận Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Là một sự phản ánh của những tình cảm này, Lưu Thiếu Kỳ và Lý Lập Tam đã lên tiếng chống lại việc Nhật Bản, Ấn Độ và các [quốc gia] khác trực thuộc hoặc có liên hệ với khối Anh-Mỹ tham gia hội nghị các công đoàn các nước châu Á để không gây khó chịu cho Mỹ và Anh.
Điều này cũng giải thích việc im lặng về việc Nam Tư tiếp cận Trung Quốc với đề xuất thiết lập quan hệ ngoại giao và trao đổi đại sứ.
Cần đặc biệt lưu ý rằng trong một cuộc trò chuyện có sự hiện diện của Mao Trạch Đông, Chu Ân Lai đã nói rằng “…nếu chúng ta từ chối đề xuất của Nam Tư và công khai chỉ trích chính sách của họ, thì, người ta có thể hỏi, chúng ta phải hành động như thế nào trong trường hợp Mỹ, kẻ là chủ của Nam Tư, tiếp cận chúng ta.”
Trong số những tình cảm tương tự cũng có thái độ tiêu cực của Chu Ân Lai đối với việc cử các nhóm chuyên gia Liên Xô đến Thượng Hải và Thiên Tân vì những lợi ích kinh tế lớn của Mỹ và Anh tập trung tại các điểm này.
Những tình cảm như vậy là kết quả của áp lực lên Ban Chấp hành Trung ương từ phía các nhà dân chủ tư sản và các phần tử tư bản khác trong nước, những người mong muốn và đang mong muốn Mỹ và Anh sớm công nhận Trung Quốc mới để, dựa vào các quốc gia đế quốc này, giai cấp tư sản Trung Quốc có thể ngăn chặn quá trình dân chủ hóa tiếp theo của Trung Quốc và không cho phép tăng cường và mở rộng tình hữu nghị giữa Trung Quốc và Liên Xô.
APRF: F. 3, Op. 65, D. 584, Ll. 123-144. Reprinted in Andrei Ledovskii, Raisa Mirovitskaia and Vladimir Miasnikov, Sovetsko-Kitaiskie Otnosheniia, Vol. 5, Book 2, 1946-February 1950 (Moscow: Pamiatniki Istoricheskoi Mysli, 2005), pp. 234-243.