Nghị quyết của Cục Thông tin Quốc tế về trường hợp Đảng Cộng sản Nam Tư 28/6/1948
Nghị quyết của Cục Thông tin Quốc tế về trường hợp Đảng
Cộng sản Nam Tư 28/6/1948
Cục Thông tin Quốc tế gồm đại diện của các Đảng: đảng Công nhân Bulgaria, đảng Công nhân Rumani, đảng Công nhân Hungary, đảng Công nhân Ba Lan, đảng Cộng sản Liên Xô (B), đảng Cộng sản Pháp, đảng Cộng sản Ý, đã nhất trí đi đến những kết luận sau khi thảo luận về tình hình của đảng Cộng sản Nam Tư và sự kiện các đại diện của đảng Cộng sản Nam Tư khước từ việc tham gia cuộc họp của Cục Thông tin Quốc tế:
1. Cục Thông tin Quốc tế lưu ý rằng, trong thời gian vừa qua ban lãnh đạo đảng Cộng sản Nam Tư đã theo đuổi một đường lối chính trị sai lệch trong cả chính sách đối nội và đối ngoại, biểu hiện sự xa rời đối với Chủ nghĩa Mác - Lê-nin. Liên quan đến vấn đề này, Cục Thông tin Quốc tế đã tán thành bản nghị quyết của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô (B) đã vạch trần những đường lối sai lầm này của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Nam Tư, đặc biệt là quan điểm của các đồng chí Tito, Kardelj, Djilas và Rankovic.
2. Cục Thông tin Quốc tế thông cáo về việc các nhà lãnh đạo đảng Cộng sản Nam Tư đang theo đuổi đường lối không mấy thân thiện và bôi nhọ đối với các chuyên gia quân sự Liên Xô, làm mất uy tín của Liên Xô. Họ đã thi hành một chế độ đặc biệt đối với các chuyên gia Xô viết, theo đó các chuyên gia bị giám sát và theo dõi chặt chẽ bởi cơ quan an ninh Nam Tư. Đại diện của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô, thành viên Cục Thông tin Quốc tế, đồng chí Yudin và một số đồng chí Liên Xô khác đang bị giám sát và theo dõi bởi các cơ quan mật vụ Nam Tư.
Những sự kiện trên đã cho thấy, các nhà lãnh đạo của đảng Cộng sản Nam Tư đang thi hành một chính sách không xứng đáng với danh hiệu người cộng sản, và đang thi hành chính sách đối ngoại mang bản chất của bọn đế quốc (vụ Albania), và họ xem những người Xô viết như những kẻ thù giống bọn tư sản. Họ đang rơi vào lập trường chống Liên Xô, tuyên truyền về sự "thoái hóa" của Đảng Cộng sản Liên Xô bằng những từ ngữ vay mượn của bè lũ Trotskyist phản cách mạng, những thứ đang diễn ra thực tế trong Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Nam Tư.
Cục Thông tin Quốc tế lên án thái độ chống Liên Xô của các nhà lãnh đạo đảng Cộng sản Nam Tư là không phù hợp với Chủ nghĩa Mác - Lê-nin và đồng thời lên án những kẻ đang đi theo xu hướng chủ nghĩa dân tộc.
3. Trong chính sách đối nội, các nhà lãnh đạo đảng Cộng sản Nam Tư đang từ bỏ sự lãnh đạo của giai cấp công nhân, đoạn tuyệt với học thuyết của Mác về đấu tranh giai cấp. Họ phủ nhận một thực tế về sự tồn tại và phát triển chủ nghĩa tư bản ở trong nước và phủ nhận về cuộc đấu tranh giai cấp đang diễn ra quyết liệt ở nông thôn. Sự phủ định này bắt nguồn nguyên nhân từ lập trường cơ hội chủ nghĩa khi cho rằng trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội đấu tranh giai cấp sẽ không trở nên gay gắt hơn, như những gì Mác - Lê-nin đã dạy, đó là những thứ lý luận kiểu Bukharin, kẻ đã một thời tuyên truyền lý thuyết về sự phát triển hòa bình từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội.
(Lưu ý: đường lối chính sách của Nam Tư lúc này cực kỳ hỗn loạn, lúc tả, lúc hữu hệt y như quan điểm của phái đối lập trong Đảng Cộng sản Liên Xô từ 1921-1927 vậy, lúc cực đoan chiều này, lúc cực đoan chiều khác, có lúc thì quá tả, lúc thì quá hữu, thậm chí là đi đến phản cách mạng. Còn vì sao có đoạn lại giống Trotsky, có đoạn lại giống Bukharin ? Trước nhất là vì chính lập trường của Trotsky cũng như thế, trong quá trình hoạt động của mình, ông ta có nhiều lúc đề ra các chủ trương quá hữu như thành lập Khối tháng Tám thủ tiêu Đảng, cũng có lúc lại đề quá tả như vấn đề Công đoàn. Nguyên nhân, đó là vì ông ta rơi vào lập trường tiểu tư sản Menshevik. Đồng thời cũng cần nên biết rằng, sau khi thất bại trong cuộc đấu tranh chính trị hồi 1928, Bukharin đã dần chuyển sang lập trường Chủ nghĩa Trotsky hồi những năm 1930s và tham gia trực tiếp vào các trung tâm phản cách mạng Trotkyist-Zinovievist).
Các nhà lãnh đạo Nam Tư đang theo đuổi một đường lối sai lầm khi phớt lờ sự phân hóa giai cấp đang diễn ra ở trong nông thôn và coi rằng ở đó chỉ tồn tại duy nhất mỗi nông dân cá thể và xem họ là tế bào của nông nghiệp nông thôn xã hội chủ nghĩa. Điều đó đã trái với học thuyết Mác - Lê-nin về đấu tranh giai cấp, trái với luận điểm rất nổi tiếng của Lenin, khi Người xem rằng chính nông dân cá thể, tiểu nông - những người sẽ từng ngày, từng giờ sản sinh ra giai cấp tư sản. Không có gì có thể chối cãi được rằng, ở Nam Tư hiện nay đất đai được tư hữu; có đội ngũ đông đảo nông dân cá thể (tư hữu); và ruộng đất lại tập trung trong tay phú nông (tư hữu). (Chính vì lẽ đó mà giai cấp tư sản sẽ không ngừng tồn tại và phát triển trong nông nghiệp ở Nam Tư).
Về vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân, các nhà lãnh đạo đảng Cộng sản Nam Tư đã đi đến sự khẳng định rằng, giai cấp nông dân là "nền tảng ổn định nhất của Nhà nước Nam Tư", điều đó cho thấy họ đang xa rời Chủ nghĩa Mác - Lê-nin và đang trên con đường trượt dài theo chủ nghĩa dân túy, theo chủ nghĩa cơ hội của bọn phú nông (tư sản). Lê-nin dạy rằng, giai cấp vô sản với tư cách là "giai cấp duy nhất trong xã hội đương thời làm cách mạng đến cùng .... phải lãnh đạo cuộc đấu tranh toàn dân để cải tạo dân chủ triệt để, trong cuộc đấu tranh của toàn thể nhân dân lao động và những người bị bóc lột chống lại bọn bóc lột".
Do đó, các nhà lãnh đạo Nam Tư đã làm trái với những luận điểm của Chủ nghĩa Mác - Lê-nin.
Đối với giai cấp nông dân, phần lớn họ, tức hạng dân nghèo và trung nông, phải liên minh trực tiếp với giai cấp công nhân, do giai cấp công nhân lãnh đạo. (Chứ không phải xem nông dân là nền tảng)
Các nhà lãnh đạo Nam Tư dường như đã xem thường những luận điểm cốt lõi này của Chủ nghĩa Mác - Lê-nin.
Do đó, nó phản ánh rằng trong thực tế, các nhà lãnh đạo Nam Tư đã rơi vào lập trường của chủ nghĩa dân tộc tiểu tư sản, chứ không phải Chủ nghĩa Mác - Lê-nin.
4. Cục Thông tin Quốc tế cho rằng ban lãnh đạo đảng Cộng sản Nam Tư đang tự ý sửa đổi những lời dạy của Chủ nghĩa Mác - Lê-nin về vấn đề Đảng. Đảng là lực lượng lãnh đạo đất nước, có chương trình cụ thể, có điều lệ cụ thể, có tổ chức cụ thể. Đảng là hình thức tổ chức cao nhất là vũ khí quan trọng nhất của giai cấp công nhân.
Nhưng ở Nam Tư, họ lại xem Mặt trận Nhân dân là lực lượng lãnh đạo chính của đất nước. Các nhà lãnh đạo Nam Tư xem nhẹ vai trò của Đảng Cộng sản và trong thực tế đã giải tán các cơ quan Đảng trong Mặt trận Nhân dân, ngay cả khi trong bản thân Mặt trận ấy tồn tại đa dạng thành phần giai cấp ( công nhân, nông dân, tiểu tư sản, thương nhân, trí thức tư sản, tư sản nhỏ, .....); đa dạng chính trị (có cả đảng vô sản, đảng công nhân dân chủ xã hội, đảng tư sản). Nhưng các nhà lãnh đạo đảng Cộng sản Nam Tư đã không thừa nhận những sai lầm và khuyết điểm ấy, không chấp nhận việc rút chủ trương, đường lối, chính sách ấy, mà ngược lại họ tỏ ra kiên quyết với đường lối Mặt trận Nhân dân đó.
Thực tế là ở Nam Tư, không chỉ là coi thường sự tồn tại của Đảng mà thực tế là sự xóa bỏ vai trò của Đảng với tư cách là một lực lượng chính trị độc lập, bằng cách loại bỏ sự công khai của nó trước nhân dân, làm giảm lòng tin của nhân dân lao động vào Đảng, làm giảm sự hiểu biết của quần chúng lao động về Đảng, mà đáng lẽ Đảng phải ra sức giành lấy những niềm tin đó bằng những hoạt động của mình, bằng sự tuyên truyền chủ trương, đường lối, chính sách của mình. Các nhà lãnh đạo đảng Cộng sản Nam Tư đang lặp lại những sai lầm của những người Menshevik Nga khi cố ý giải thể một đảng marxist chân chính, biến nó thành một tổ chức quần chúng phi đảng phái.
(Lưu ý: Điều này không phải chỉ phạm những sai lầm cơ bản của Martov - một nhà lãnh đạo Menshevik nổi tiếng, về việc tổ chức một Đảng đại diện giai cấp công nhân, mà ở đây đảng Cộng sản Nam Tư và các nhà lãnh đạo của nó bao gồm Tito, Kardelj, Djilas và Rankovic đã theo đuổi một chính sách giống hệt Khối tháng Tám - một khuynh hướng chính trị chống giai cấp vô sản cực kỳ nguy hiểm ngay sau thất bại của Cách mạng Nga lần thứ nhất (1905-1907). Khối Tháng Tám chủ mưu thủ tiêu Đảng Công nhân dân chủ xã hội Nga, mưu toang biến Đảng của giai cấp công nhân trở thành tổ chức quần chúng phi đảng phái, từ đó đi đến thủ tiêu bộ não của phong trào công nhân Nga. Lãnh đạo của Khối Tháng Tám không phải ai xa lạ, đó là Trotsky, sau khi rời phái Menshevik, ông ta đã tập hợp một số thành viên Menshevik cũ và một số thành viên Bolshevik trở cờ lập Khối Tháng Tám, nhưng đã bị một liên minh chính trị vô cùng đặc biệt chống lại, đó là liên minh của những người Bolshevik do lãnh tụ Lenin đứng đầu và nhóm Menshevik do Plekhanov đứng đầu. Cuộc đấu tranh của Lenin, Plekhanov thời điểm đó đã đập tan âm mưu giải tán Đảng của Trotsky và Khối Tháng Tám).
Cục Thông tin Quốc tế cho rằng chính sách này của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Nam Tư sẽ đe dọa đến sự tồn tại của Đảng Cộng sản Nam Tư và cuối cùng sẽ kéo nước Cộng hòa nhân dân Nam Tư đi chệch khỏi con đường xã hội chủ nghĩa. (Thực tế là từ cuối thập niên 1970s, sau những đợt suy thoái kinh tế kéo dài, Nam Tư đã tiến hành một loạt cải cách - đi đến việc xóa bỏ các vết tích của "chủ nghĩa xã hội kiểu Nam Tư").
5. Cục Thông tin Quốc tế cho rằng chế độ quan liêu do các nhà lãnh đạo Nam Tư tạo ra trong Đảng hiện nay là rất tai hại. Sự thiếu dân chủ, không bầu cử, không phê bình và tự phê bình trong Đảng. Phần lớn ủy viên Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Nam Tư là do chỉ định, chứ không phải được bầu chọn (cái lệ từ thời kháng chiến). Còn Đảng thì trong thực tế được tổ chức một cách bán hợp pháp. Các cuộc họp của đảng dường như tổ chức rất ít hoặc phải tổ chức một cách bí mật - điều đó chắc chắn làm giảm sự ảnh hưởng của Đảng trong quần chúng. Hình thức như thế không có thứ gì khác ngoài một chủ nghĩa bè phái - quan liêu. Điều đó sẽ dẫn đến việc Đảng suy yếu và đi đến chỗ giải thể, đồng thời nó thúc đẩy những biện pháp có tính chất quan liêu quân phiệt trong Đảng, giống hệt các phương pháp mà Trotsky từng chủ trương trước đây.
(Lưu ý: Trong thời điểm Trotsky làm Tổng tư lệnh Hồng Quân, Dân ủy Quốc Phòng, đôi khi ông thi hành các biện pháp có tính chất quan liêu quân phiệt, thậm chí là tự ý vô kỷ luật. Ta có thể lấy trường hợp việc tự ý ra lệnh giải tán quân đội Nga và tuyên bố chấm dứt chiến tranh Nga - Đức, bất chấp việc người Đức có đồng ý hay không, và việc đó đã dẫn đến một tai hại khủng khiếp khi đế quốc Đức phát động các cuộc tiến công vào các đơn vị quân Nga đang tan rã, điều đã làm cho nước Nga Xô viết phải ký một hòa ước Brest - Litovsk một cách khắc nghiệt hơn)
Điều khó chấp nhận nhất đó là khi các quyền cơ bản nhất của các đảng viên trong đảng Cộng sản Nam Tư cũng không được thỏa mãn, họ bị đàn áp, bởi những lời nhận xét về những sai lầm của những nhà lãnh đạo Nam Tư.
Cục Thông tin Quốc tế lên án việc khai trừ đảng và bắt giữ các Ủy viên Trung ương, các đồng chí Djulovic và Hebrang vì họ dám lên tiếng phản kháng thái độ thù địch Liên Xô và bày tỏ tình hữu nghĩ anh em với nhân dân Liên Xô.
Cục Thông tin Quốc tế cho rằng, khó có thể chấp nhận một chế độ khủng bố kiểu Thổ tả và đáng hổ thẹn như vậy trong hàng ngũ các Đảng Cộng sản. Vì lợi ích của sự tồn tại và phát triển của Đảng Cộng sản Nam Tư, chế độ khủng bố này phải chấm dứt ngay lập tức.
6. Cục Thông tin Quốc tế cho rằng sự phê bình của Đảng Cộng sản Liên Xô và các Đảng Cộng sản anh em đối với những sai lệch của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Nam Tư là đúng đắn và bằng cách này hay cách khác, các Đảng anh em phải hỗ trợ và giúp đỡ Đảng Cộng sản Nam Tư khắc phục những sai lầm đã phạm phải.
Nhưng, thay vì thành thật chấp nhận những lời phê bình và đi theo con đường của Chủ nghĩa Bolshevik để sửa chữa sai lầm, các nhà lãnh đạo của Đảng Cộng sản Nam Tư với sự kiêu ngạo và tham vọng, đã bày tỏ thái độ thù địch và hiếu chiến trước những lời phê bình của các Đảng anh em. Họ đi theo khuynh hướng chống Đảng, phủ nhận bất kỳ sự phạm sai lầm nào, xem nhẹ những lời dạy của Mác - Lê-nin về thái độ của chính đảng đối với những sai lầm của mình, và điều đó càng làm họ lún sâu thêm vào các sai lầm.
Không dám đối diện với những lời phê bình từ Đảng Cộng sản Liên Xô và các Đảng anh em khác, các nhà lãnh đạo Nam Tư đã lừa dối chính cả Đảng và nhân dân của họ bằng cách giấu nhẹm đi những lời phê bình của các Đảng anh em đối với mình, đồng thời cũng che giấu đi những hành động tàn bạo khi trấn áp các đồng chí Djulovic và Hebrang.
Gần đây, sau khi bị Đảng Cộng sản Liên Xô và các Đảng anh em phê bình, các nhà lãnh đạo Nam Tư đã vội vã thi hành các biện pháp tả khuynh. Họ vội vã tiến hành quốc hữu hóa công nghiệp và thương mại vừa, mặc dù rằng việc này là chưa có cơ sở, và ngay cả họ cũng chưa thực sự chuẩn bị để tiến hành. Sự nóng vội đó đã dẫn đến sự phá hoại trong việc phân phối hàng hóa cho nhân dân. Cũng một hành động nóng vội khác họ đã đưa ra một loại thuế ngũ cốc mới mà thiếu sự chuẩn bị, hệ quả là phá hoại việc phân phối ngũ cốc từ nông thôn đến cho thành thị. Rồi sau đó, mặc dù thi hành các chính sách thù địch với Liên Xô, họ vẫn tuyên bố rằng họ trung thành với tình hữu nghị giữa Nam Tư và Liên Xô.
Kể không sao hết. Rồi họ còn tuyên bố rằng về một chính sách thủ tiêu hoàn toàn các phần tử tư bản ở Nam Tư. Trong một bức thư gửi tới Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô ngày ngày 13 tháng Tư, Tito và Kardelj đã viết rằng: "Hội nghị toàn thể Ủy ban Trung ương đã thông qua các biện pháp do Bộ Chính trị đề xuất về việc thanh lý các tàn dư của chủ nghĩa tư bản ở trong nước".
Kardelj còn tuyên bố tại Quốc Hội vào ngày 25 tháng Tư: "Ở đất nước chúng ta, ngày tàn của bọn bóc lột đã được định đoạt".
Rõ ràng là với điều kiện ở Nam Tư, trong điều kiện mà phú nông vẫn chưa tồn tại như một giai cấp, nghĩa là chưa thể đáp ứng "tiêu chuẩn" cho chính sách thủ tiêu các phần tử tư bản chủ nghĩa. Không thể thực hiện nó, chừng nào mà kinh tế nông dân cá thể đang còn chiếm ưu thế trong nền kinh tế đất nước, nguồn gốc sản sinh ra chủ nghĩa tư bản; chưa thể đáp ứng cho các điều kiện của công cuộc tập thể hóa trong nông nghiệp quy mô lớn; chưa thể thuyết phục phần lớn nông dân về những ưu điểm của phương thức kinh tế tập thể. Kinh nghiệm của Đảng Cộng sản Liên Xô cho thấy, chỉ có thể thanh lý hoàn toàn phú nông trong điều kiện có thể tiến hành tập thể hóa nông nghiệp hàng loạt.
Để xóa bỏ giai cấp tư sản, thành phần tư bản ở nông thôn, Đảng Nam Tư cần phải thi hành những biện pháp hạn chế thành phần tư bản ở nông thôn trước, củng cố khối liên minh công nông, làm cho công nghiệp xã hội chủ nghĩa có khả năng sản xuất ra các loại máy móc phục vụ công tác hợp tác hóa nông nghiệp tập thể. Nóng vội trong vấn đề này chỉ có thể dẫn đến các tai hại mà thôi.
Chỉ có như thế, trên cơ sở chuẩn bị kỹ lưỡng và nhất quán, mới có thể chuyển từ chính sách hạn chế các phần tử tư bản trong nông thôn sang thanh lý chúng. Tất cả những điều này cho thấy các nhà lãnh đạo Nam Tư mưu tính một cách vội vàng bằng các sắc lệnh, chủ trương, chắc chắn sẽ đi đến chỗ chuốc lấy thất bại, những tuyên bố mang tính chất phiến diện và trống rỗng.
Cục Thông tin Quốc tế coi rằng những biện pháp gian dối này của các nhà lãnh đạo Nam Tư chỉ là những nỗ lực nhằm chứng minh rằng họ không phải không đấu tranh giai cấp, thậm chí là còn đi xa hơn với mục tiêu cố gắng thanh lý những phần tử tư bản chủ nghĩa.
Cục Thông tin Quốc tế cho rằng những chủ trương, đường lối tả khuynh của giới lãnh đạo Nam Tư là không thể thực hiện được trong điều kiện hiện tại, và có thể sẽ làm tổn hại đến ngọn cờ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Nam Tư.
Đó là lý do vì sao Cục Thông tin Quốc tế coi chủ trương phiêu lưu mạo hiểm ấy là một canh bạc chính trị không thể chấp nhận được.
Những tuyên bố và chủ trương tả khuynh ấy của các nhà lãnh đạo Nam Tư trên thực tế là nhằm để che đậy việc họ không chịu nhận ra các sai lầm của bản thân và trung thực sửa chữa những sai lầm ấy.
7. Căn cứ trên tình hình của Đảng Cộng sản Nam Tư và việc tìm ra lối thoát cho tình hình này, Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô và các Đảng anh em đề nghị rằng, vấn đề Đảng Cộng sản Nam Tư nên được thảo luận tại cuộc họp của Cục Thông tin Quốc tế, cũng giống như tất cả Đảng khác.
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo Nam Tư đã bác bỏ những đề nghị đó của các Đảng anh em để thảo luận về tình hình Nam Tư trong Cục Thông tin Quốc tế.
Cố gắng tránh né những lời phê bình của các Đảng anh em trong Cục Thông tin Quốc tế, các nhà lãnh đạo Nam Tư đã đi đến chỗ thêu dệt rằng họ bị "đối xử thiếu bình đẳng". Đó là những lời dối trá. Người ta thừa biết về nguyên tắc hoạt động của Cục Thông tin Quốc tế, thừa biết rằng bất kỳ Đảng nào tham gia đều có quyền báo cáo và quyền phê bình các Đảng khác.
Tại phiên họp đầu tiên của chín Đảng, chính Đảng Cộng sản Nam Tư là những người sử dụng tối đa nguyên tắc này, nhưng giờ lại bảo là "thiếu bình đẳng" ? Việc Đảng Cộng sản Nam Tư từ chối việc báo cáo tại Cục Thông tin Quốc tế về các hành động của mình và từ chối việc bị phê bình bởi các Đảng anh em như thế mới chính là "đối xử bất bình đẳng" (Các Đảng khác đã làm, còn Đảng mình thì không muốn làm?). Hóa ra chẳng phải Đảng Nam Tư đang muốn một yêu cầu vị trí đặc quyền nào đó trong Cục Thông tin Quốc tế sao. Đó đâu còn là bình đẳng nữa.
8. Cục Thông tin Quốc tế hoàn toàn đồng ý với việc đánh giá tình hình Nam Tư, về những sai lầm trong chính sách, quan điểm, chủ trương của phía Nam Tư trong các bức thư do phía Liên Xô gửi đến từ tháng 3 đến tháng 5 năm 1948.
Cục Thông tin Quốc tế nhất trí kết luận rằng quan điểm chống Đảng, chống Liên Xô, sự xa rời Chủ nghĩa Mác - Lê-nin, với thái độ và sự thiếu hợp tác trong việc từ chối tham dự cuộc họp ở Cục Thông tin Quốc tế, các nhà lãnh đạo Nam Tư đã tự đặt mình đối lập với các Đảng Cộng sản trực thuộc Cục Thông tin Quốc tế; đã tự mình ly khai khỏi mặt trận thống nhất xã hội chủ nghĩa chống đế quốc; phản bội lại sự nghiệp quốc tế của nhân dân lao động; đã tiến hành các phương thức chủ nghĩa dân tộc.
Cục Thông tin Quốc tế lên án chính sách và thái độ này của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Nam Tư.
Cục Thông tin Quốc tế cho rằng, Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Nam Tư đã tự đặt mình ra khỏi đại gia đình các nước xã hội chủ nghĩa, ra khỏi Cục Thông tin Quốc tế.
xxxx