Điện trả lời Stalin, 12 tháng Giêng 1949
Đồng chí Filippov,
Tôi đã nhận được bức điện tín ngày 10 tháng 1 của đồng chí.
Chúng tôi nghĩ rằng chính phủ Liên Xô nên đưa ra câu trả lời sau đây cho công hàm của chính phủ Nam Kinh đề xuất rằng Liên Xô chấp nhận trung gian trong việc chấm dứt cuộc nội chiến ở Trung Quốc:
Chính phủ Liên Xô luôn mong muốn, và vẫn mong muốn, thấy Trung Quốc là một quốc gia hòa bình, dân chủ và thống nhất. Nhưng chính nhân dân Trung Quốc phải tự chọn con đường để đạt được hòa bình, thống nhất và dân chủ ở Trung Quốc. Chính phủ Liên Xô, dựa trên nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia khác, không thể chấp nhận trung gian giữa hai bên trong cuộc nội chiến ở Trung Quốc.
Chúng tôi nghĩ rằng mặc dù Mỹ, Anh và Pháp, và đặc biệt là Mỹ, rất sẵn lòng tham gia trung gian để chấm dứt chiến tranh ở Trung Quốc và do đó đạt được mục tiêu của họ - duy trì chế độ Quốc dân đảng - các chính phủ của các quốc gia này, đặc biệt là chính phủ Mỹ, đã mất uy tín trong công chúng Trung Quốc, và khi chiến thắng của PLA trên toàn quốc và sự sụp đổ của chế độ Quốc dân đảng đã ở trong tầm mắt - dường như không chắc chắn liệu họ có còn muốn tiếp tục hỗ trợ chính phủ Nam Kinh và do đó xúc phạm thêm PLA hay không.
Chỉ có Liên Xô có uy tín rất cao trong nhân dân Trung Quốc, vì vậy nếu Liên Xô trong câu trả lời của mình cho công hàm của chính phủ Nam Kinh sẽ giữ lập trường được vạch ra trong bức điện tín ngày 10 tháng 1 của đồng chí, điều đó sẽ khiến Mỹ, Anh và Pháp cho rằng việc tham gia trung gian là một điều thích hợp, và tạo cho Quốc dân đảng một cái cớ để la mắng chúng tôi là những phần tử hiếu chiến.
Và quần chúng nhân dân rộng lớn, những người không hài lòng với Quốc dân đảng và hy vọng vào một chiến thắng sớm của PLA, sẽ thấy mình trong tuyệt vọng.
Do đó, nếu Liên Xô có thể, xét theo các mối quan hệ quốc tế tổng thể, đưa ra câu trả lời của mình theo những gì chúng tôi đang đề xuất, chúng tôi rất mong muốn đồng chí chấp thuận các đề xuất của chúng tôi. Bằng cách đó, đồng chí sẽ giúp chúng tôi rất nhiều.
Nên suy nghĩ kỹ lưỡng liệu có thể để những người từ chính phủ Nam Kinh, bao gồm cả tội phạm chiến tranh, tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình với chúng tôi hay không. Hiện tại chúng tôi có xu hướng về lập trường sau: sự đầu hàng vô điều kiện của chính phủ Nam Kinh là cần thiết để mang lại cho nhân dân Trung Quốc một nền hòa bình thực sự càng sớm càng tốt.
Bằng cách bắt đầu cuộc chiến, chính phủ Nam Kinh đã phạm một tội ác lớn - nó đã mất lòng tin của cả dân tộc. Để đạt được một sự chấm dứt chiến tranh sớm và một giải pháp hòa bình, chính phủ Nam Kinh nên giao nộp quyền lực của mình cho nhân dân. Nó không có lý do để trì hoãn.
Chúng tôi nghĩ rằng nếu bây giờ chúng tôi bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình với những người như Trương Trị Trung hoặc Thiệu Lực Tử và tham gia vào một chính phủ liên minh với những người này, đó sẽ là sự hoàn thành chính xác những mong muốn của chính phủ Mỹ.
Và điều đó sẽ mang lại nhiều bất đồng trong nhân dân Trung Quốc, các đảng phái dân chủ và các tổ chức quần chúng và thậm chí cả trong ĐCSTQ, và sẽ rất có hại cho vị thế hiện tại của chúng tôi là có tất cả công lý về phía mình.
Bắt đầu từ tháng 7 năm 1946, chúng tôi đã thận trọng chú ý đến tính chất lừa dối của các cuộc đàm phán mà chính phủ Mỹ và Quốc dân đảng chắc chắn sẽ bắt đầu sau thất bại quân sự của Quốc dân đảng, và mức độ ảnh hưởng mà sự lừa dối này có đối với nhân dân Trung Quốc.
Chúng tôi vô cùng lo ngại về việc sự lừa dối này sẽ có ảnh hưởng lớn đến nhân dân và khiến chúng tôi bắt đầu một con đường chính trị vòng vo khác, tức là kiềm chế không từ chối các cuộc đàm phán hòa bình với Quốc dân đảng. Chúng tôi đang trì hoãn việc thành lập chính phủ liên minh. Mục tiêu chính của chúng tôi là khiến người Mỹ và Quốc dân đảng đưa tất cả những con át chủ bài của họ ra bàn, trong khi chúng tôi giữ những con át chủ bài của chúng tôi cho đến phút cuối cùng.
Gần đây chúng tôi đã công bố một danh sách các tội phạm chiến tranh, 43 người, một cách không chính thức (một tuyên bố của một người có thẩm quyền). PLA vẫn chưa ban hành lệnh bắt giữ các tội phạm chiến tranh này.
Vào ngày 1 tháng 1, Tưởng Giới Thạch đã đưa ra đề xuất hòa bình của mình. Chúng tôi cũng đã đưa ra một câu trả lời không chính thức cho điều này (một bài báo xã luận của một nhà báo). Tóm lại, chúng tôi đã để lại một số chỗ trống cho một sự thay đổi, để xem nhân dân Trung Quốc và dư luận quốc tế sẽ phản ứng như thế nào với các cuộc đàm phán lừa dối của Quốc dân đảng.
Nhưng bây giờ chúng tôi có xu hướng từ chối sự lừa dối hòa bình của Quốc dân đảng với tất cả sự chính nghĩa, bởi vì bây giờ, khi cán cân lực lượng giai cấp ở Trung Quốc đã thay đổi không thể đảo ngược và dư luận quốc tế cũng không thuận lợi cho chính phủ Nam Kinh, PLA sẽ có thể vượt qua sông Dương Tử vào mùa hè này và bắt đầu cuộc tấn công về phía Nam Kinh.
Có vẻ như chúng tôi không cần phải thực hiện thêm một con đường chính trị vòng vo nào nữa. Trong tình hình hiện tại, sự lừa dối này sẽ có hại hơn là có lợi.
Cảm ơn đồng chí đã hỏi ý kiến của chúng tôi về một vấn đề quan trọng như vậy. Nếu đồng chí không đồng ý với ý kiến của tôi được thể hiện ở đây hoặc sẽ đưa ra các sửa đổi, vui lòng cho tôi biết.
Mao Trạch Đông Ngày 12 tháng 1 năm 1949