Ghi chú của Vyshinsky về bức thư của Hồ Chí Minh gửi Stalin báo cáo về chiến dịch Biên giới 1950
Tài liệu số 5
Kính gửi đồng chí Poskrebyshev (thư ký Stalin)
Xin gửi tới đồng chí bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi cho đồng chí Stalin, được đại sứ Roshchin gửi về từ Bắc Kinh theo đường ngoại giao. Kèm theo thư là bức ảnh chụp binh hiệu của quân viễn chinh nhảy dù Pháp bại trận ở mặt trận Đông Khê.
Vyshinsky
Ngày 30/12/1950
==============
Đồng chí Stalin thân mến!
Tôi rất vinh hạnh được gửi đến đồng chí bản báo cáo ngắn sau đây:
Nhờ sự giúp đỡ to lớn của đồng chí và Đảng cộng sản Trung Quốc, đợt phản công đầu tiên của chúng tôi trong chiến dịch Biên giới đã kết thúc thắng lợi.
Mặt trận Cao Bằng - Đông Khê - Thất Khê dài khoảng 70km, thuộc miền núi.
Lực lượng của chúng tôi:
-25.500 quân chính quy
-970 lính địa phương
-18.000 dân công làm đường, cả trai cả gái, mỗi người làm 10 ngày.
Lực lượng địch:
-6.000 lính (2.700 lính Tây, 2.600 lính Phi, 700 lính Việt)
Giao tranh:
(1) Đánh Đông Khê từ 16 - 20/9. Địch: 350 tên. Chúng đã bị tiêu diệt. Chúng tôi đã chiếm được Đông Khê.
(2) Địch âm mưu tiến đánh Cao Bằng, cố chiếm Thất Khê với 1.850 tên (3/10). Nhưng khi đến gần Đông Khê, chúng đã bị chúng tôi tiêu diệt. Tay Đại tá chỉ huy - Charton và đám tay chân đã bị bắt.
(3) Toán khác khoảng 2.000 quân từ Thất Khê lên cứu viện Charton. Đến gần Đông Khê và cách toán Charton chừng 1km, chúng đã bị tiêu diệt. Chỉ huy của họ, Đại tá Lepage và tay bác sĩ đại tá Durif đã bị bắt.
Cuộc chiến diễn ra vào khoảng 3/10 đến 11/10.
Kết quả: Chúng tôi đã giải phóng được Cao Bằng, Đông Khê, Thất Khê. Thu được kha khá chiến lợi phẩm. Tiêu diệt khoảng 2.300 địch, bắt 2.500 tù binh (3 đại tá, 1 thiếu tá, 5 đại úy, 20 trung úy. Đây chưa phải số thống kê cuối).
Theo báo cáo gần đây, địch rút khỏi tỉnh Thái Nguyên (11/10). Mười ngày trước, khi chiếm tỉnh đó chúng còn rêu rao và làm ầm lên rằng đó là "Thủ đô của ông Hồ Chí Minh".
Ngoài ra: đây là lần đầu tiên chúng tôi đánh lớn, chúng tôi rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm và thấy rõ ràng hơn về những thiếu sót vừa qua. Với sự giúp đỡ của các đồng chí Trung Quốc, tuân theo học thuyết Lenin và Stalin, chúng tôi sẽ cố làm hết sức mình để khắc phục những tồn tại đó.
Chúng tôi xin hứa với đồng chí là sẽ cố gắng chiến đấu tốt hơn nữa.
Đồng chí Stalin thân mến!
Không biết tôi có đúng không khi cho rằng, những thắng lợi vừa qua của chúng tôi tuy chưa lớn, nhưng có thể xem đó là một phần của chiến thắng vĩ đại của cách mạng thế giới mà đồng chí là lãnh tụ vinh quang và kính yêu nhất.
Khoảng chừng vào tháng 12 năm 1950, chúng tôi sẽ tiến hành đại hội Đảng toàn quốc để thành lập Đảng mới mang tên là Đảng Lao động Việt Nam. Nhiệm vụ đầu tiên của chúng tôi là tiến hành chỉnh đảng, để còn khoảng chừng 500.000 đảng viên có kiến thức tương đối về lý luận Marx - Lenin (Bây giờ chúng tôi có hơn 750.000 đảng viên nhưng rất nhiều trong số họ sẽ bị thanh lọc sau cuộc chỉnh đảng).
Tôi hy vọng nhận được cuốn sách mà đồng chí hứa là sẽ viết riêng cho chúng tôi. Tôi sẽ tự tay dịch cuốn sách đó. Đó sẽ là món quà quý giá nhất mà đồng chí dành cho Đảng non trẻ của chúng tôi.
Tôi đề nghị đồng chí chuyển giúp những lời chúc tốt đẹp của tôi tới các đồng chí trong Bộ Chính trị của đồng chí.
Nồng nhiệt ôm hôn và xin chúc đồng chí dồi dào sức khỏe và sống lâu muôn tuổi.
Người đồng chí quý mến. Din
Bao Bằng, 14/10/1950
RGASPI, f. 558, op.11, d.295, l.16, l.17, l.18