Công điện từ Bộ Ngoại giao: "Thông báo về việc tổ chức hội đàm cấp Thứ trưởng Ngoại giao giữa Trung Quốc và Việt Nam"

 Gửi: Các Sở Ngoại vụ thuộc Ủy ban Cách mạng các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và khu tự trị. Bản sao gửi các Quân khu và Quân khu cấp tỉnh.

Ngày 14 tháng 4, đồng chí Hàn Niệm Long dẫn đầu đoàn đại biểu Chính phủ ta đến Hà Nội để tổ chức hội đàm cấp Thứ trưởng Ngoại giao với Việt Nam. Phía chúng ta đã đề xuất tổ chức các cuộc hội đàm này ngay khi bắt đầu cuộc phản công tự vệ chống Việt Nam, và sau đó cũng nhiều lần lặp lại đề xuất đó. Ban đầu phía Việt Nam từ chối, nhưng sau đó lại đồng ý. Tuy nhiên, họ lấy lý do rằng "quân đội Trung Quốc chưa hoàn toàn rút khỏi Việt Nam" để gây trở ngại và ngăn cản việc tổ chức hội đàm. Sau nhiều lần đấu tranh qua lại, phía Việt Nam buộc phải từ bỏ điều kiện tiên quyết đó và đồng ý tổ chức hội đàm.

Việt Nam đồng ý tổ chức hội đàm, một mặt là để tỏ ra có thiện chí, thoát khỏi thế bị động; mặt khác là do tình hình trong nước đang hết sức khó khăn, cần xoa dịu mâu thuẫn nội bộ và tìm kiếm khoảng thời gian để thở. Đồng thời, họ muốn tạm thời ổn định tình hình biên giới Trung–Việt để tập trung lực lượng đối phó với cuộc phản công vũ trang từ phía Campuchia. Tuy nhiên, chính sách cơ bản của Việt Nam vẫn là đi theo Liên Xô, mưu đồ bá quyền khu vực, chống Trung Quốc và gieo rắc thù hận đối với Trung Quốc. Vì vậy, hiện tại Việt Nam không sẵn sàng thảo luận nghiêm túc việc giải quyết bất đồng với Campuchia. Những cuộc hội đàm này sẽ dài và gian khổ, và khó có thể giải quyết được các vấn đề thực chất trong thời điểm hiện tại. Dù cuộc đấu tranh quân sự với Việt Nam đã kết thúc, thì cuộc đấu tranh chính trị, kinh tế và tuyên truyền vẫn tiếp tục.

Đường lối và chiến lược tổng thể của ta đối với hội đàm này là xuất phát từ chiến lược chống lại bá quyền lớn và nhỏ, đối đầu trực diện, không nhượng bộ dù chỉ một tấc. Ta phải nhấn mạnh việc vạch trần tập đoàn Lê Duẩn, đứng về phía Liên Xô, coi Trung Quốc là kẻ thù số một, điên cuồng thi hành các chính sách bài Hoa, chống Hoa, kích động thù hận với Trung Quốc. Chúng điên cuồng theo đuổi chủ nghĩa bành trướng dân tộc, xâm lược và chiếm đóng Campuchia, khống chế Lào, và nỗ lực thực hiện tham vọng thành lập "Liên bang Đông Dương". Chúng đang đóng vai Cuba của châu Á, ra sức giúp Liên Xô trở thành bá chủ khu vực châu Á–Thái Bình Dương.

Về mặt hành động, ta cần nhấn mạnh lý trí, lợi ích của mình và sự kiềm chế. Phải lấy nhân dân làm trung tâm, đề cao tình hữu nghị giữa nhân dân Trung–Việt, và giải quyết vấn đề thông qua đàm phán hòa bình. Ta cần có tầm nhìn xa, dựa trên sự thật và lý lẽ, để giành được sự đồng tình và ủng hộ từ cộng đồng quốc tế.

Bộ Ngoại giao

Ngày 16 tháng 4 năm 1979

Fujian Provincial Archives, 222-12-287, 10-12. Translated by David Cowhig.