Báo cáo Shtykov đến các đồng chí Stalin, Molotov, 6 Tháng Mười hai 1946
Các cuộc đàm phán của Ủy ban hỗn hợp Xô-Mỹ nhằm thực thi quyết nghị Hội nghị Moskva liên quan đến Triều Tiên diễn ra tại Seoul từ ngày 20 tháng 3 đến ngày 6 tháng 5 năm 1946. Trong quá trình đàm phán của Ủy ban hỗn hợp, hóa ra trong Uỷ ban Xô-Mỹ và, các phái đoàn của mỗi bên có nhận thức khác nhau về quyết nghị Hội nghị Moskva của Ba Bộ trưởng Ngoại giao.
Bộ chỉ huy Mỹ đã cố gắng làm mất uy tín quyết nghị Hội nghị Moskva liên quan đến Triều Tiên và kích động những kẻ phản động Triều Tiên chống lại quyết nghị này với khẩu hiệu “phản đối quyền ủy thác và trao độc lập ngay lập tức cho Triều Tiên”. Có thể giải thích thái độ như vậy đối với quyết nghị Hội nghị Moskva của bộ chỉ huy quân sự Mỹ và phái đoàn Mỹ như sau:
1. Trong Hội nghị ba Bộ trưởng Bộ Ngoại giao tháng 12 năm 1945, dự thảo quyết nghị liên quan đến vấn đề Triều Tiên do người Mỹ đưa ra đã bị bác bỏ, trong khi dự thảo do phái đoàn Liên Xô đưa ra đã được thông qua. Phái đoàn Mỹ không thể phản đối dự thảo của Liên Xô vì họ đã tính đến lợi ích quốc gia của người dân Triều Tiên, vì việc phản đối dự thảo của Liên Xô có thể làm tổn hại uy tín của người Mỹ trong mắt người dân Triều Tiên. Do người Mỹ không thể thông qua dự thảo của họ, họ đã thay đổi chính sách đối với Triều Tiên. Thay vì thành lập một cơ quan ủy thác, như họ đã đề xuất, họ bắt đầu đưa ra tuyên bố về khả năng ngay lập tức trao hoàn toàn độc lập cho Triều Tiên. Vào ngày công bố quyết nghị Hội nghị Moskva, đài phát thanh Mỹ đã phát một bản tin về Triều Tiên, trong đó có nội dung: “Một đề xuất đã được thông qua theo gợi ý của Liên Xô tại Hội nghị ba bộ trưởng ở Moskva nhằm thiết lập quan hệ ủy thác kéo dài 5 năm đối với Triều Tiên”. Sau báo cáo của đài phát thanh Mỹ vào ngày 29 và 30 tháng 12 năm 1945, các cuộc mít tinh phản đối quyết nghị Hội nghị Moskva đã được tổ chức tại Seoul theo sáng kiến của các nhà lãnh đạo của các tổ chức cánh hữu Kim Koo và Syngman Rhee. Thay vì giải thích quyết nghị Hội nghị Moskva và sự bảo vệ của nó khỏi bọn phản động Triều Tiên, bộ chỉ huy quân đội Mỹ bắt đầu thông cảm với những kẻ phản động và khuyến khích hành động của chúng. Hơn nữa, phát biểu trên đài phát thanh vào ngày 30 tháng 12 về vấn đề quyết nghị Hội nghị Moskva, Byrnes đã tuyên bố như sau về Triều Tiên: “Hai cơ quan quân sự sẽ bao gồm Ủy ban hỗn hợp Xô-Mỹ để giải quyết các vấn đề kinh tế và hành chính trước mắt. Ủy ban, cùng hoạt động với Chính phủ Dân chủ Lâm thời của Triều Tiên, có thể quyết định một số vấn đề mà không cần bất kỳ sự uỷ thác nào [từ chính phủ dân chủ Triều Tiên]. Mục tiêu của chúng ta là đẩy nhanh ngày Triều Tiên trở thành một thành viên độc lập của đại gia đình các dân tộc [thế giới]!”. Tuyên bố như vậy của họ đã tạo cơ hội cho bộ chỉ huy quân sự Mỹ ở Triều Tiên và bọn phản động Triều Tiên phản đối quyết nghị Hội nghị Moskva.
Chúng tôi đã chuyển cho các phóng viên Triều Tiên bản báo cáo của TASS được đăng trên báo chí quốc gia Liên Xô về vấn đề về Triều Tiên đã được thảo luận tại Hội nghị Moskva của ba bộ trưởng và được đăng trên tất cả các tờ báo của Seoul, ngoại trừ hai tờ báo cánh hữu. Nhưng ở Triều Tiên, các tổ chức cánh tả không thể tổ chức công việc giải thích bài báo của TASS vì Bộ chỉ huy quân sự Mỹ đã thiết lập một cơ chế kiểm duyệt nghiêm ngặt.
Tại cuộc họp đầu tiên của Ủy ban hỗn hợp Xô-Mỹ, có thể thấy rõ rằng phái đoàn Mỹ đã không cố gắng thực hiện quyết nghị Hội nghị Moskva. Tại cuộc gặp đầu tiên, phái đoàn Mỹ đã trình bày hai văn kiện.
Trong tài liệu đầu tiên, người Mỹ đề xuất một cơ quan tham vấn, lấy cái gọi là cơ quan dân sự tồn tại dưới sự chỉ huy của Mỹ ở Triều Tiên làm cơ sở của cơ quan tham vấn, thêm vào đó là các đại diện của các đảng dân chủ khác ở Triều Tiên, trên thực tế đều là các tổ chức thân Mỹ. Theo dự thảo của Mỹ, các đảng cánh tả của Triều Tiên không được mời đến cơ quan tham vấn; Theo ý kiến của người Mỹ, cơ quan tham vấn nên chuẩn bị cho việc lựa chọn nhân sự cho Chính phủ lâm thời và lập danh sách thành viên của Chính phủ lâm thời. Ủy ban sẽ chỉ được phê duyệt những đề xuất này và đệ trình [chúng] để chính phủ của họ chấp thuận.
Trong tài liệu thứ hai, nó nói về việc tạo ra một đội ngũ nhân sự cho Chính phủ lâm thời trong tương lai. Quy định việc lấy nhân viên dân sự Triều Tiên của chính quyền quân sự Mỹ, được lựa ra từ các phần tử thân Nhật và phản động, làm cơ sở cho đội ngũ nhân viên chính phủ trong tương lai. Cũng chính những tài liệu này, phải thống nhất ngay lập tức (trong vòng 30 ngày) toàn bộ nền kinh tế của Triều Tiên; tuy nhiên, nền kinh tế của toàn bộ Triều Tiên đã phải phụ thuộc vào bộ chỉ huy quân sự của Mỹ.
Phái đoàn Liên Xô không đồng ý với đề xuất của Mỹ và tự mình đệ trình các đề xuất của mình. Đề xuất đầu tiên đưa ra thủ tục cho công việc của Ủy ban hỗn hợp, và đề xuất thứ hai về thủ tục và điều kiện tham vấn với các bên, các tổ chức công.
Sau khi thảo luận kéo dài, phái đoàn Mỹ đã đồng ý thông qua đề xuất của chúng tôi về thủ tục làm việc của Ủy ban. Kết quả là, công việc của Ủy ban hỗn hợp được chia thành hai giai đoạn. Trong giai đoạn đầu, sẽ là việc thành lập Chính phủ lâm thời phù hợp với khoản 2 của quyết nghị Hội nghị Moskva, và trong giai đoạn thứ hai, là việc thực hiện khoản 3 của quyết nghị Hội nghị Moskva.
Các tranh chấp và khác biệt lớn trong Ủy ban đã nảy sinh về đề xuất của phái đoàn Liên Xô liên quan đến các điều khoản và thủ tục tham vấn với các đảng dân chủ và các tổ chức công. Phái đoàn Liên Xô đã đệ trình đề xuất sau: “Ủy ban hỗn hợp không nên tham khảo ý kiến của các bên và nhóm phản đối quyết nghị Hội nghị Moskva của ba bộ trưởng liên quan đến vấn đề Triều Tiên”. Đề xuất như vậy của phái đoàn Liên Xô dựa trên cơ sở thực tế là Ủy ban hỗn hợp được thành lập để thực hiện quyết nghị Hội nghị Moskva. Theo đó, Ủy ban hỗn hợp chỉ nên tham khảo ý kiến của những bên và tổ chức đồng ý với quyết nghị Hội nghị Moskva và ủng hộ nó.
Phái đoàn Mỹ bắt đầu phản đối những đề xuất này, tuyên bố rằng một điều kiện như vậy không thể đề cập và rõ ràng là phản đối quyết nghị Hội nghị Moskva. Phái đoàn Mỹ cho rằng thái độ thù địch đối với đoạn 3 của quyết nghị Hội nghị Moskva, nói về quyền được ủy thác, là kết quả của phản ứng tự nhiên của mọi người yêu nước Triều Tiên. Một cuộc tranh luận đã nổ ra.
Tin chắc rằng phái đoàn Mỹ kiên quyết từ chối đưa ra thỏa thuận: không cho các bên phản đối quyết nghị Hội nghị Moskva tham gia tham vấn và mong muốn đưa cuộc đàm phán đi đến bế tắc, phái đoàn Liên Xô đã quyết định thực hiện một số thỏa hiệp, đã đưa ra một đề xuất có nhượng bộ là Ủy ban có thể tham khảo ý kiến của các đại diện phản đối quyết nghị Hội nghị Moskva với điều kiện là họ phải thông qua cơ quan quản lý của mình, và cơ quan này ủng hộ quyết nghị của ba bộ trưởng liên quan đến vấn Triều Tiên. Một quyết định được đưa ra là các bên, các tổ chức công muốn tham gia tham vấn thì buộc phải đưa ra tuyên bố thông qua quyết nghị Hội nghị Moskva. Sau khi công bố quyết định ngày 17 tháng 4 về sự cần thiết của các bên ký tuyên bố ủng hộ quyết nghị Hội nghị Moskva, các đảng phản động cánh hữu đã phản đối quyết định này của Ủy ban hỗn hợp và từ chối ký bất kỳ tuyên bố nào, yêu cầu trao độc lập ngay lập tức cho Triều Tiên và quyền để các đảng và tổ chức của Triều Tiên tự thành lập chính phủ. Các đảng cánh tả của Triều Tiên cũng như các đảng và tổ chức dân chủ của Triều Tiên đã đưa ra tuyên bố ủng hộ quyết định của Ủy ban hỗn hợp và bắt đầu ký vào văn bản tuyên bố và gửi về cho Ủy ban. Một quyết định của Ủy ban ấn định thời hạn cuối cùng là ngày 30 tháng 4 để nộp lại các tuyên bố.
Do quyết định của Mặt trận quốc gia dân chủ mâu thuẫn với quyết định của Ủy ban hỗn hợp và chống lại quyết nghị Hội nghị Moskva, phái đoàn Liên Xô đã từ chối tham khảo ý kiến của các bên trong Mặt trận quốc gia dân chủ. Sau đó, tại cuộc họp ngày 6/5, phái đoàn Mỹ đưa ra đề xuất sau: tạm dừng thảo luận các câu hỏi liên quan đến việc thành lập chính phủ mới và chuyển sang giải quyết câu hỏi thứ hai về hợp nhất kinh tế của Triều Tiên và xóa bỏ Vĩ tuyến 38, tuyên bố rằng nếu phái đoàn Liên Xô không đồng ý thảo luận về vấn đề thống nhất kinh tế, thì sẽ chấm dứt cuộc họp. Chúng tôi đã giải thích chi tiết cho phái đoàn Mỹ về tuyên bố của họ và chúng tôi nhấn mạnh vào ưu tiên hàng đầu là việc thành lập Chính phủ Triều Tiên lâm thời chứ không phải hợp nhất kinh tế của Triều Tiên. Phái đoàn Mỹ tuyên bố rằng do phái đoàn Liên Xô từ chối thảo luận về vấn đề hợp nhất theo đoạn 2 của quyết nghị Hội nghị Moskva liên quan đến Triều Tiên trước khi vấn đề tham vấn [với] Ủy ban được làm rõ, không còn gì ngoài việc chấm dứt cuộc họp.
Phái đoàn Liên Xô trả lời rằng, vì phái đoàn Mỹ không muốn thảo luận về vấn đề thành lập chính phủ và đã đề nghị tự bế mạc cuộc họp, cuộc họp của Ủy ban hỗn hợp đã được bế mạc.
KẾT LUẬN
1. Sự chia rẽ đã xảy ra giữa các đảng chính trị tại Triều Tiên liên quan đến việc thông qua và công bố quyết nghị Hội nghị Moskva. Các đảng phái dân chủ thực sự và các tổ chức công khai (cánh tả) ủng hộ quyết nghị Hội nghị Moskva như một quyết định đảm bảo Triều Tiên phát triển theo con đường dân chủ và độc lập. Các đảng phái phản động cánh hữu phản đối quyết nghị Hội nghị Moskva và với sự hỗ trợ của bộ chỉ huy quân sự Mỹ, đã ra sức giành quyền lực chính trị ở Triều Tiên vào tay mình và không cho phép các phần tử cánh tả tiến bộ tham gia. Họ đã kích động chống lại quyết nghị Hội nghị Moskva, Liên Xô, và chống lại Hồng quân bằng báo chí.
2. Ủng hộ và tổ chức cho cuộc đấu tranh của các phần tử phản động, người Mỹ tin tưởng vào việc chúng có thể đạt được việc xem xét lại khoản 3 của quyết nghị Hội nghị Moskva về việc thành lập cơ quan ủy thác, do đó sẽ đạt được hai lợi thế; 1) những kẻ phản động dẫn đầu cuộc đấu tranh chống lại chế độ ủy thác trong mắt người dân Triều Tiên dường như là những người yêu nước chân chính; 2) hoàn cảnh này sẽ tạo điều kiện cho Hoa Kỳ giành được thiện cảm trong dân chúng Triều Tiên với tư cách là một quốc gia ủng hộ người Triều Tiên trong cuộc đấu tranh giành độc lập ngay lập tức. Và ngược lại, Liên Xô có vẻ như là một cường quốc phản đối việc trao độc lập ngay lập tức cho Triều Tiên và khăng khăng đòi được ủy thác.
3. Việc xem xét lại đoạn 3 trong quyết nghị Hội nghị Moskva sẽ đặt tất cả các đảng cánh tả và các tổ chức công vào tình thế khó khăn, vốn họ đương ủng hộ vô điều kiện quyết nghị Hội nghị Moskva, hoàn toàn hiểu và thấy trong đó là một đảm bảo rằng Triều Tiên sẽ được đảm bảo rằng họ sẽ phát triển một trên con đường dân chủ và độc lập.
4. Trong quá trình thực hiện mọi công việc của Ủy ban hỗn hợp, phái đoàn Mỹ đã tìm cách đảm bảo các đảng cực hữu phản động chiếm không ít hơn 2/3 Chính phủ lâm thời dân chủ Triều Tiên, chỉ dành 1/3 ghế trong chính phủ này cho các các đảng dân chủ của Triều Tiên và các đảng cánh tả. Để giành được một chính phủ như vậy, bộ chỉ huy quân đội Mỹ đã tính đến việc nâng cao uy tín của Mỹ trong mắt người dân Triều Tiên với sự hỗ trợ của một chính phủ thân Mỹ. Hành vi như vậy trong Ủy ban hỗn hợp của phái đoàn Mỹ và sự kiên trì bảo vệ bọn phản động ở Triều Tiên hoàn toàn phù hợp với chính sách mà chính phủ Mỹ cũng đang theo đuổi ở các nước khác vào thời điểm hiện tại. Đối với quân phiệt Mỹ, Triều Tiên là một điểm chiến lược có lợi, còn đối với các nhà tư bản Mỹ, một nơi sinh lợi. Bộ chỉ huy Mỹ đang cố làm gián đoạn công việc của Ủy ban hỗn hợp nhằm củng cố vị thế của các phần tử cực hữu ở Triều Tiên và tổ chức cuộc đấu tranh chống lại các tổ chức cánh tả, và đang cố gắng tách họ khỏi Mặt trận quốc gia dân chủ, và cô lập Đảng Cộng sản Triều Tiên với các tổ chức và đảng phái dân chủ cánh tả khác.
Tính đến những điều trên, phái đoàn Liên Xô không thể rút lui khỏi các vị trí đã đảm nhận trong quá trình đàm phán trong Ủy ban hỗn hợp, vì chúng tôi kiên quyết tuân thủ chính xác quyết nghị Hội nghị Moskva liên quan đến vấn đề Triều Tiên. Bất kỳ sự rút lui hoặc nhượng bộ nào của chúng tôi sẽ dẫn đến sự củng cố của các phần tử phản động cánh hữu, các đảng phái thù địch với Liên Xô và sự thống trị của chúng trong Chính phủ lâm thời. Một chính phủ gồm những phần tử phản động sẽ là một con dao trong tay người Mỹ, đặc biệt khi xét đến thực tế là thủ đô Seoul của Triều Tiên nằm trong vùng chiếm đóng của quân Mỹ. Một chính phủ như vậy, được tạo ra bởi những kẻ phản động, sẽ chỉ làm tổn hại đến lợi ích của chúng ta ở Triều Tiên và củng cố vị thế của người Mỹ.
Liên quan đến tình hình đã xảy ra tại Triều Tiên và để tăng cường ảnh hưởng của chúng ta ở Triều Tiên, tôi cho rằng Uỷ ban Trung ương Đảng cần phải thông qua một nghị quyết trên tinh thần bản dự thảo mà tôi đã gửi đính kèm.
Shtykov