Nhân phẩm của Người chiến thắng - Tư lệnh quân quản quân đội Xô viết đầu tiên tại Berlin

Khi các trận chiến ác liệt vẫn đang diễn ra tại Berlin, giới lãnh đạo quân đội Liên Xô đã nghĩ đến việc làm thế nào để tái thiết thành phố sau chiến tranh. Ngày 24 tháng 4 năm 1945, Nguyên soái Zhukov đưa ra một quyết định quan trọng - Nikolai Erastovich Berzarin, chỉ huy Tập đoàn quân xung kích số 5, được bổ nhiệm làm chỉ tư lệnh quân quản đầu tiên của Liên Xô tại Berlin. Chính lực lượng của Berzarin, như một phần của nhóm tấn công chính của mặt trận, đã đánh chiếm các tòa nhà của Gestapo, Bộ Hàng không Đế quốc và Phủ Thủ tướng của Đức Quốc xã.

Vào cuối chiến tranh, Berlin trên thực tế đã bị huỷ diệt hoàn toàn. Lúc đầu, quân đội Đức Quốc xã biến mọi con phố và ngôi nhà thành thành luỹ. Để chiếm lấy, chúng phải bị phá hủy.

Trong tổng số các tòa nhà và nhà ở, 80% đã bị phá hủy. Các con phố chỉ còn đống đổ nát. Hệ thống cấp nước và thoát nước đã bị phá hủy. Thực phẩm không được phân phối trong hơn hai tuần. Nước được lấy từ sông Spree. Trong cuộc rút lui, binh lính Wehrmacht đã phá hủy đường xá và cầu cống, thậm chí làm ngập tàu điện ngầm Berlin. Điều đó khiến một bộ phận dân chúng ban đầu có thái độ tiêu cực với quân đội Liên Xô, bất kể rằng họ là những người giải phóng họ khỏi chế độ quốc xã.

Trong điều kiện đó, Nikolai Erastovich nhận toàn bộ trách nhiệm về quyền lực hành chính và chính trị trong thành phố. Đồng thời, một mệnh lệnh được ban hành cho các quân đồn trú về việc cần phải tuân thủ nghiêm ngặt trật tự và kỷ luật, “phẩm giá con người của người chiến thắng”, những kẻ làm ô nhục danh dự quân đội Liên Xô sẽ phải trả giá.

Sắc lệnh về bảo tồn tài sản văn hóa - Bảo vệ Bảo tàng J. W. Goethe

Vào ngày đầu tiên khi Berzarin đảm đương công việc, nhà máy điện cuối cùng đang hoạt động ở Charlottenburg đã ngừng hoạt động. Mọi thứ đã dừng lại trong thành phố: cấp nước, thoát nước, thông tin liên lạc, vận tải, cung cấp khí đốt.

Ngay trong đêm đó, Berzarin cử các chuyên gia Liên Xô đến nhà máy điện đang bị hư hỏng. Đến sáng, nhà máy điện đã làm việc lại một phần. Và sau đó, bất chấp giao tranh vẫn còn diễn ra ở trong thành phố, việc sửa chữa cuối cùng đã hoàn thành. Vào ngày 1 tháng 5, một nhà máy điện khác ở Steglitz đã được hoạt động trở lại. Những ngày đầu tiên là như thế..

Để có thể chỉ huy mọi công tác hiệu quả, một văn phòng chỉ huy do Berzarin điều hành đã được thành lập. Thông qua các văn phòng chỉ huy này, Berzarin đã cung cấp cho dân thường Đức gần 100 nghìn tấn ngũ cốc, 6 triệu tấn bột và ngũ cốc từ kho tiền tuyến. Người đàn ông này đã quản lý vận hành 1.200 chiếc xe tải để phục vụ công việc giao thực phẩm cho người dân vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày.

Lệnh điều chuyển thực phẩm đến Berlin

Chưa đầy một tuần trôi qua kể từ ngày Đức quốc xã đầu hàng, Berzarin đã phân phát thẻ lương thực trong thành phố. Cho muối, đường, trà, mỡ, thịt và khoai tây. Đối với trẻ em và những người lao động chân tay, thực phẩm được cung cấp nhiều gấp đôi so với những người bình thường. Đói không còn là mối đe dọa đối với cư dân.

Các nỗ lực tổ chức của Berzarin đã có thành quả trong những tuần đầu tiên sau chiến tranh, hệ thống cung cấp nước, thoát nước, lưới điện thành phố và giao thông vận tải đã hoạt động. Đến cuối tháng 5, trong số 57 nhà ga của hệ thống Tàu điện ngầm Berlin - nơi gần như bị phá hủy hoàn toàn, 52 nhà ga đã được khôi phục lại. Các tiệm bánh được mở mới. Một mạng lưới các trường mẫu giáo và nhà trẻ đã được mở lại.

Yêu cầu của Berzarin

Berzarin còn chăm lo cho đời sống văn hóa của thủ đô nước Đức. Trong vòng một tuần, nhà hát và rạp chiếu phim hoạt động, đài phát thanh, và một tờ báo bằng tiếng Đức được xuất bản. Các bưu điện, tất cả các cơ sở y tế, bao gồm cả bệnh viện phụ sản, đã được mở cửa trở lại. Để tìm các bác sĩ, Berzarin ra lệnh thả những bác sĩ bị bắt.

Đến cuối tháng 5, trẻ em Đức đến trường, các cuộc thi thể thao được tổ chức. Các đại diện của luật pháp địa phương đã quay trở lại làm việc.

Rõ ràng là tất cả những việc đấy, không thể thực hiện hoàn toàn bằng binh lính Liên Xô, nó phải dựa vào chính quần chúng nhân dân Đức. Những người mà thông qua những công tác thực tế của những người lính Xô viết, đã từ bỏ thái độ e dè, nghi ngại, hoặc thậm chí là tiêu cực, quay trở lại công tác lao động sản xuất để giúp quân đội Xô viết khôi phục lại trật tự của thủ đô Berlin.

Berzarin không bắt buộc mọi người phải làm việc. Chỉ đơn giản là ông ấy ra lệnh tăng gấp đôi khẩu phần thực phẩm cho những người Berlin (đàn ông và phụ nữ), những người đã sẵn sàng ra ngoài để dọn sạch quê hương của họ trong đống đổ nát. Người dân Berlin ngày càng cảm thấy thân thiện với quân đội Xô viết, và điều đó khiến họ hăng hái tham gia các hoạt động tổ chức khôi phục thành phố hơn.

Berzarin luôn kiểm soát được khối lượng công việc quân sự và dân sự đáng kinh ngạc, liên tục di chuyển giữa văn phòng chỉ huy và trụ sở chính của Bộ tư lệnh quân quản. Vào ngày 15 tháng 6, ông đã tổ chức một cuộc họp báo quốc tế, nói về các kế hoạch cho sự hồi sinh của thủ đô Berlin.

Berzarin rời khỏi nơi làm việc

Nhưng tai hoạ đã bất ngờ đổ ập xuống một con người tài năng và nhân phẩm này. Berzarin Nikolai Erastovich qua đời sau một vụ tai nạn. Vào lúc chín giờ sáng, sau khi rời văn phòng chỉ huy, Berzarin tự lái xe mô tô đến trụ sở. Tại một ngã tư, Berzarin đã đâm vào hông một chiếc xe tải Ford-6 và tử nạn.

Cho đến ngày nay, Berzarin vẫn được xem là công dân danh dự ở Berlin vì công lao trong việc phục hồi và hỗ trợ cho nhân dân Berlin sau chiến tranh.